Suriye’nin güneyindeki Suveyda kentinde bir haftadır süren kanlı çatışmaların ardından Suriye geçici yönetimi, “derhal yürürlüğe giren bir ateşkes” ilan etti. Dürzî toplumu ile Bedevi aşiretleri arasındaki mezhep temelli çatışmaların merkezi haline gelen kentte, sokak ortasında vurulmuş bedenlerin görüntüleri uluslararası kamuoyunu sarsarken, ateşkesin sahada uygulanıp uygulanmayacağı belirsizliğini koruyor.
Dürzîler ve Bedeviler arasında savaş: 940 ölü
İngiltere merkezli Suriye İnsan Hakları Gözlemevi’ne (SOHR) göre, geçtiğimiz pazar günü başlayan çatışmalarda şimdiye kadar en az 940 kişi hayatını kaybetti. İlk olarak Bedevi savaşçıları ile Dürzî milisler arasında başlayan gerilim, kısa sürede Şam yönetiminin gönderdiği güvenlik güçlerinin de katılmasıyla daha da tırmandı. Suveyda sokaklarında makineli tüfeklerle süren çatışmaların ardından kentte tam bir savaş görüntüsü hâkim oldu.
İsrail’den hava saldırısı ve Dürzî vurgusu
Gerilimin tırmanması üzerine İsrail, Şam’daki savunma bakanlığı binasını ve rejime bağlı güçleri hedef alan hava saldırıları düzenledi. İsrail, saldırılarının amacının Suriye’deki Dürzî nüfusu korumak olduğunu açıkladı. İsrail Dışişleri Bakanı Gideon Saar, sosyal medya paylaşımında, “Suriye’de bir azınlık olmak çok tehlikeli, bu son altı ayda defalarca kanıtlandı” dedi.
Geçici başkan Şaraa: Herkes hesap verecek
Suriye geçici Cumhurbaşkanı Ahmed el-Şaraa, ateşkes çağrısında bulunduğu açıklamasında, “Bu an, birlik içinde hareket etme ve tam iş birliği sağlama zamanıdır. Hükümet olarak tüm mezhepleri ve azınlıkları korumak için kararlıyız. Suç işleyen herkes kim olursa olsun yargılanacaktır” ifadelerini kullandı.
ABD, Türkiye ve Ürdün ateşkese destek verdi
ABD’nin Ankara Büyükelçisi ve Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack, cuma günü yaptığı açıklamada, Suriye ve İsrail’in ateşkes konusunda anlaşmaya vardığını duyurdu. Türkiye ve Ürdün’ün de ateşkesi desteklediğini belirten Barrack, “Dürzî, Bedevi, Sünni toplulukları silahları bırakmaya ve birlikte barış içinde yeni bir Suriye kimliği inşa etmeye davet ediyoruz” dedi.
BM: Keyfi infazlar ve toplu ihlaller yaşanıyor
Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Türk, Suveyda’daki çatışmalara ilişkin ofisine ulaşan güvenilir raporların ciddi hak ihlalleri içerdiğini belirtti. Türk, aralarında güvenlik güçleri, geçici hükümet yanlıları, Dürzî ve Bedevi silahlı unsurların olduğu birçok grup tarafından keyfî infazlar ve yargısız öldürmelerin gerçekleştirildiğini söyledi.
Sorumlulara ceza vurgusu
“Bu kan durmalı, şiddet sona ermeli” diyen Türk, tüm taraflara uluslararası hukuka saygı çağrısı yaptı. Şam yönetimi de yaptığı açıklamada, “Sahadaki tüm failler yargılanacak, hiç kimse hesap vermekten muaf tutulmayacak” açıklamasında bulundu.