Türkiye, Ukrayna savaşı sırasında Rusya’dan en çok fosil yakıt ithal eden üçüncü ülke

Enerji ve Temiz Hava Araştırma Merkezi (CREA), Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinden bu yana geçen altı ay içinde fosil yakıt içeriği olan petrol, gaz ve kömür ihracatından elde ettiği kazancın, işgalin toplam maliyetini geride bıraktığa dair dikkat çekti.

Rapora göre Türkiye Rusya’dan en çok fosil yakıt ithalatçıları arasında üçüncü sırada.

Rusya, savaşın başladığı 24 Şubat tarihinden 24 Ağustos’a kadar olan 6 aylık süreçte fosil yakıt ihracatından 158 milyar euro gelir sağladı. İşgalin Rusya’ya toplam maliyetinin 100 milyar euro civarında olduğu tahmin ediliyor.

Rusya’nın fosil yakıt ihracatının yüzde 54’ünü temsil eden 85 milyar dolarlık bölümü Avrupa Birliği (AB) ülkeleriyle yapıldı.

Fosil yakıt ithalatında AB ve Çin’in ardından Türkiye geliyor

AB’yi 35 milyar dolarlık fosil yakıt ithalatıyla Çin ve onu da 11 milyar dolarlık ithalatıyla Türkiye izliyor.

Hindistan 7 milyar dolar ve Güney Kore 2 milyar dolarlık ithalatlarıyla 4’üncü ve 5’inci sıradalar.

AB içinde en büyük ithalatçılarsa 19 milyar euro hacmiyle Almanya; 11 milyar dolarla Hollanda; 8,6 milyar dolarla İtalya; 7,4 milyar dolarla Polonya; 5,5 milyar dolarla Fransa; 5,2 milyar dolarla Bulgaristan; 4,5 milyar dolarla Belçika ve 3,3 milyar dolarla İspanya olarak sıralandı.

Rapora göre fosil yakıt ihracat gelirleri, Rusya’nın federal bütçesine tahmini 43 milyar euro katkıda bulunarak, Ukrayna’daki savaşın finanse edilmesine katkıda bulundu.

Savaşın başlangıcına kıyasla, toplam fosil yakıt ihracatında yüzde 18; AB’ye yapılan ihracatta yüzde 35’lik düşüş yaşandı.

AB’de kömür ithalat yasağı var

AB’nin iklim değişikliği önlemlerine dair kömür ithalat yasağı, Rusya’nın başka alıcı bulamaması nedeniyle en çok veren yaptırım oldu.

AB, NATO ve G7 ülkeleri (AB, Türkiye ve Japonya) Temmuz-Ağustos aylarında Rusya’nın fosil yakıt ihracatının yüzde 56’sını ithal etti. İşgalden önce bu oran yüzde 75 olsa da ülkeler hala Rusya ekonomisine önemli bir katkı sağlıyor.

‘Türkiye petrol ithalatını en çok artıran ülkelerden biri’

Rapora göre Türkiye, Hindistan, Çin, Birleşik Arap Emirlikleri ve Mısır ile birlikte Rusya’dan ithalatını en çok artıran ülkelerden biri. Bu artıştaki temel faktör ham petrol ithalatındaki artış. Çin, Rusya’dan kömür ithalatını da artırdı.

BBC’nin haberine göre Türkiye’nin Rusya’dan petrol ithalatı da son altı ayda işgal öncesi döneme göre yüzde 30 arttı.

Enerji Piyasası Denetleme Kurumu (EPDK) raporlarına göre Haziran ayı sonunda Türkiye’nin ham petrol ithalatında Rusya Irak’tan sonra ikinci sırada yer aldı. Türkiye tüm ithalatının yüzde 34’ünü Irak’tan; yüzde 32’sini Rusya’dan yaptı. Ocak ayında bu oranlar yüzde 32’ye yüzde 27 idi.

CREA’nın baş analisti ve raporun yazarlarından Lauri Myllyvirta şöyle konuştu:

“Küresel fosil yakıt fiyatlarındaki artış, ihracat hacimlerindeki düşüşe rağmen Rusya’nın hala fosil yakıtlardan rekor gelir elde ettiği anlamına geliyor.

“Bununla mücadele etmek için hükümetlerin Rusya’dan yapılan ithalatlara tarifeler veya fiyat tavanları getirmesi ve enerji tasarrufu önlemlerini hızlandırması gerekiyor.

“Isı pompaları ve elektrikli araçlar aracılığıyla temiz enerji ve elektrifikasyonun yaygınlaştırılmasını hızlandırarak, petrol ve gaz tüketiminin azaltılmasına özellikle odaklanılması gerekiyor.”

Raporun öne çıkardığı önemli bir not da çok yüksek fosil yakıt fiyatlarının, temiz enerji yatırımlarını dünya çapında cazip hale getirmesi.

Fiyat teşvikleri ve güçlendirilmiş politikaların bir sonucu olarak temiz enerji yatırım öngörüleri AB, ABD ve Çin’de önemli ölçüde arttı.