Çin’den önemli atılım: ALS hastası kadının düşüncesi ekrana yansıdı

Çin’in başkenti Pekin’de bir kamu hastanesinde çekilen görüntüler, bilim dünyasında ses getirdi. ALS hastalığı nedeniyle konuşamayan 67 yaşındaki bir kadın, beynine yerleştirilen “Beinao-1” adlı kablosuz çip sayesinde “Yemek yemek istiyorum” cümlesini yalnızca zihniyle kurarak ekrana yansıttı. Çin Beyin Araştırmaları Enstitüsü’nün (CIBR) yürüttüğü bu klinik deney, Çin’in ABD öncülüğündeki beyin teknolojileri yarışında hızla ilerlediğini gösteriyor.

Çinli ALS hastaları kontrolü yeniden kazanıyor

CIBR Direktörü ve projenin başındaki bilim insanı Luo Minmin, CNN’e verdiği röportajda, “Bu teknoloji sayesinde hastalar adeta kaslarının kontrolünü yeniden kazanıyor” dedi. Luo, şu ana kadar beş hastaya çipin yerleştirildiğini, önümüzdeki yıl içinde bu sayıyı 50 ila 100’e çıkarmayı hedeflediklerini söyledi.

ABD’li rakiplerine hızla yaklaşıyor

Beinao-1 çipi, ABD merkezli Elon Musk’ın Neuralink’i ve Jeff Bezos ile Bill Gates’in desteklediği Synchron gibi şirketlerin geliştirdiği sistemlerle aynı anda sınırlı sayıda hastada denendi. Ancak uzmanlara göre Çin, başladığı noktaya kıyasla büyük bir sıçrama gerçekleştirdi. Georgetown Üniversitesi’nden Prof. Maximilian Riesenhuber, “Çin sadece yakalamadı, bazı alanlarda yön verici olmaya başladı” dedi.

Beinao-1’in farklı yöntemi

Amerikan şirketleri, çipleri doğrudan beynin dış zarına yerleştirerek daha net sinyaller toplamayı hedefliyor. Bu da daha riskli ameliyatlar anlamına geliyor. Çin’in Beinao-1 çipi ise daha az invaziv bir yöntemle beyin dışından bilgi alarak, belirli kelimeleri deşifre etmeyi başarıyor.

Beyin teknolojisi stratejik hedef

Çin lideri Şi Cinping’in bilim ve teknoloji alanında küresel liderlik hedefi, beyin araştırmalarını da kapsıyor. 2016’dan itibaren beyin teknolojileri Çin’in beş yıllık kalkınma planlarına dahil edildi. Şanghay, Pekin gibi büyük şehirlerde araştırma ve ticarileştirme çalışmaları hız kazandı.

Henüz rekabet değil, yarış

Beinao-1 çipi ile Neuralink arasında teknik farklar büyük: Çinli çip daha geniş beyin bölgelerini tarıyor, ancak tekil nöron hassasiyeti daha düşük. Luo, “Şu anda bu iki ürün rekabetten ziyade farklı yolları temsil ediyor. Hangisinin hastalara daha çok fayda sağlayacağını zaman gösterecek” dedi.