Gazi Yaşargil, beyin cerrahisinin piriydi
Türkiye Cumhuriyeti‘nin yetiştirdiği büyük insanlardan Gazi Yaşargil, 100 yaşında hayata gözlerini yumdu. Modern beyin cerrahisinin, mikrocerrahinin kurucusu olan Yaşargil, 20.yüzyılın ikinci yarısının en önemli beyin cerrahı seçilmişti. 27 Mayıs darbesinden sonra askerî yönetimin ülke idaresine el koyması esnasında Yaşargil yurt dışında eğitimine devam etmekteydi. Doçentlik sınavına gireceği günlerde Türkiye’den askerlik vaktinin geldiğine dair celp ulaştı. O sıralar liseden arkadaşı olan Ömer İnönü, Gazi Yaşargil’i ziyaret etmişti. Ömer İnönü’ye babası olan İsmet İnönü’ye eğitimi bittikten sonra ülkeye döneceğini iletmesini istedi. Ancak İsmet İnönü’nün çabaları sonuçsuz kaldı. Darbe yönetiminin oluşturduğu Bakanlar Kurulu kararı ile Türk vatandaşlığından çıkarıldı. Vatansızların taşıdığı “Haymatlos” pasaportuyla yaşamaya başladı.
Gazi Yaşargil’in en iyi dostu Can Yücel’de
Turgut Özal döneminde Gazi Yaşargil’in yeniden vatandaşlığa alınması için işlemler başlatıldı. Türkiye’ye gelmekten hâlâ çekinen Yaşargil’e pasaportunu dönemin Sanayi Bakanı Şükrü Yürür götürdü. 18 yaşında ayrıldığı ülkesine 45 yıl sonra yeniden dönme imkânına erişti. Ankara’ya dönüşünde çok duygulandığını belirtmiş ve otomobilden inmeyerek 3 saat boyunca otomobille Ankara’yı gezip yıllar içerisinde değişen Ankara’ya ilk kez tanıklık etti. Sonrasında İstanbul’a geçip eski dostu Can Yücel’le buluştu. Gazi Yaşargil, çocukluk arkadaşı Can Yücel’i o kadar çok severdi ki, oğluna onun ismini vermişti.