Kuzeydoğu bölgesi Brezilya’nın en yoksul bölgelerinden biri. Kuraklığı, yoksulluğu ve özgün halk kültürüyle tanınır. Tüm yoksulluğuna rağmen bölge, ülkenin hem insani hem de maddi zenginliklerini barındırır. soL Haber’den Emrah Kartal’ın yazısı;

Tüm “insani” görünümüne rağmen kapitalist bir ülkedir Brezilya. Nihayetinde eşitsiz gelişimin toplumsal adaletsizliğe etkisini, sınıfsal konuma denk gelen bir dağılım üzerinden gözlemleyebilirsiniz. Kent yoksulları ve toprak işçileri toplumun en alt tabakasını oluşturur. Bu kesimler sağlık, eğitim gibi temel sosyal haklardan yoksundurlar, işsizlik ya da ucuz iş gücü olmaları nedeniyle açlık sınırında yaşarlar.

* * *

Natal kenti Kuzeydoğu eyaletlerinden Rio Grande do Norte’nin başkenti ve ülkenin en büyük kentlerinden. Büyük bir başkent ve büyük bir yoksul nüfus barınıyor. Kentin en yoksul bölgelerinden biri olan Planalto semti, kentin ve çevrenin en yoksul mahallesini sahip: Leningrad gecekondu bölgesi…

Bölgenin ismi tebessüme neden olsa da Leningrad’daki halkın hali içler acısı. Leningrad bölgesine şehir içi otobüs hattı henüz geçen yıl bağlandı. Planalto kentin en kalabalık nüfusunu oluşturuyor. Semt nüfusu son sayımlardan bu yana yüzde 118 büyüdü. İşçi Partisi hükümetinin en çok önemsediği, “Benim Evim, Benim Hayatım” adlı, başta konut olmak üzere yoksulların toplumsal haklarının karşılanmasına yönelik kamu hizmetinin gerçekleştirildiği bölgelerden olan Leningrad, suç oranının en yüksek olduğu mahallelerden.

* * *

Haziran başında Rio de Janeiro ve São Paulo kentlerinde ulaşım zamlarına karşı gerçekleştirilen eylemler, Türkiye’de hayat bulan Haziran Direnişi’nden etkilenmiş ve giderek ülke geneline yayılarak sosyal adaletsizliğe karşı yükselen bir isyana dönüşmüştü. Halkın yoğun katılımıyla büyüyen eylemler, hükümet üzerinde baskı yarattı ve Başkan Dilma’nın belediye başkanları ve eyalet valileri ile yaptığı olağanüstü görüşmelerin ardından zamlar geri çekildi. Bununla birlikte Dilma, sosyal adaletin toplumda eşit dağılımı için mesai harcadıklarını açıklamış, çalışmaların sağlık alanında yoğunlaştığını belirtmişti. Dilma, “Tek Sağlık Sistemi” programı altında yurtdışından doktorların ülkeye davet edileceğini ifade etmişti.

Sistem, ülkede doktor gereksinimi duyan yoksul ve taşradaki bölgelere doktor görevlendirmeyi ve toplumda sağlık hakkından yoksun kesimlerin temel ihtiyaçlara kavuşmasını öngörüyordu. Bu anlamda kamu üniversitelerinden mezun olan doktorlar iki yıl belirlenen bölgelerde, belediye, kasaba ve köylerde görev alacaktı. Son veriler, 3981 doktorun sisteme kayıt yaptırdığını ve kayıt yaptıran 1631 doktorun çalışmayı bıraktığını söylüyor. Bunun yanında Sağlık Bakanı Alexandre Padilha, sistemdeki doktorların belgelerinde sahtecilik yaparak programa katılmaktan kaçtığını ve federal polisin bu doktorları takip ettiğini belirtiyor. Dilma’nın açıkladığı yabancı doktor alımı, tam da bu sistemdeki büyük deliği kapatmak üzere gerçekleştirilecek. Geçen hafta doktorlar gelmeye başladı. Dünya’nın birçok bölgesinde, savaş, deprem, afet gibi birçok zor koşulda halklara yardıma koşan Kübalı doktorlar dayanışma amacıyla Brezilyaya geldiler. 40-50 yaş aralığında, iş sahibi ya da Küba’da yüksek öğrenim gören çocuğu bulunan ve başta hastane idaresi üzerine uzmanlık yapmış Kübalı doktorlar, Kuzeydoğu eyaleti Pernambuco’nun başkenti Recife’ye iniş yaptılar ve “hükümeti yeni sağlık politikasından dolayı” protesto eden doktorlar tarafından yuhalanarak karşılandılar. Sadece dayanışma amaçlı gelen ve Brezilyalı doktorların gitmedikleri, hatta görevden kaçarak yok saydıkları bölgelere gidecek Kübalılar, Portekizce öğrenecek, konuşacak ve ayrıca bir maddi kazançları olmayacak. Sadece dayanışma için gelen doktorlara kin kusan Brezilyalı doktorlara karşın, Brezilya halkı pozitif yaklaşarak Kübalılara sahip çıkıyor ve sosyal medyada onlara minnet duydukları yönünde iletiler, fotoğraflar paylaşıyorlar.

Doktorlara Küba’da okumuş Brezilyalı aktivist doktorlar da sahip çıkıyor. Örneğin, Topraksız İşçi Hareketi’nden (MST) Doktor Augusto Cesar, Brezilya’da 400 bin doktor olmasına rağmen doktor yüzü görmemiş Brezilyalılar olduğuna vurgu yaparak, orta sınıf mesleği statüsü kazanmış doktorluğun bir piyasası olduğunu ve doktorların Kübalı doktorların gelmesine bu piyasayı kaybetmemek için karşı çıktığını belirtiyor. Cesar, yüksek gelirden olmamak için taşraya, doktora ihtiyaç duyulan bölgelere gitmeyen doktorların sisteme karşı olduğunu belirtiyor.

Kübalı doktorların gelişine, Kübalı doktorlara desteğe ve protestoya yer veren medya bölünmüş durumda. Ana akım medya karteli Globo, Kübalı doktorları ülkeye getiren sisteme adeta belden aşağı vururken halkın taleplerine yer vermiyor. Leningrad’tan bir ses, Brasil de Fato gazetesinde yer alan Kübalı doktorlarla yapılan röportaja yorumunda yalnızca şunu söylüyor: Leningrad sefaletten yıkılıyor. Leningrad’ın doktora ihtiyacı var…
Leningrad’taki yoksulun sesi, Kübalıları protesto eden sesten daha yüksek çıkmalı. Brezilya isyanla işte o zaman tanışacak.