Bankalararası piyasada 2.25 TL’ye yükselen ABD doları piyasaları paniğe sürükledi. Uzmanlar artışın kaygı verici seviyeye geldiğini belirtirken yatırımcılar da zararlarının büyük olduğunu belirtiyor.

Sakarya Üniversitesi (SAÜ) İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mahmut Bilen, doların bankalararası piyasada tarihinin en yüksek seviyesi 2,2509 liraya ulaşmasına ilişkin, “Kurun yükselmesi, Türkiye’de biraz daha politik riskle alakalı, risk unsuru arttıkça yukarı doğru gidecek gibi bir endişe söz konusu” dedi.

Bilen, AA muhabirine yaptığı açıklamada, dolar kurunun belirsizlik içinde bulunduğunu kaydederek, Türkiye’de son dönemde kamuda ortaya çıkan politik gelişmelerle ilgili istikrarsızlığın, hükümete dönük endişeler ve risklerin, yabancıların politik istikrara ilişkin belirsizlik düşüncesinin içeride daha istikrarlı paraya dönük eğilimin ortaya çıkmasına yol açtığını söyledi.

“Bu belirsizliği göze almak istemeyenler, TL’den dövize geçme yönünde tutum içinde” diyen Bilen, “Özel sektörün yüksek miktardaki döviz cinsinden borçlarının çok ciddi bir faktör olduğunu göz ardı etmemek gerekir. Kurun ne kadar daha oynaklığını sürdüreceği konusu çok belirsiz, niteliğini koruyor. Kurun yükselmesi, Türkiye’de biraz daha politik riskle alakalı, risk unsuru arttıkça yukarı doğru gidecek gibi bir endişe söz konusu” şeklinde konuştu.

Bilen, Merkez Bankasının faiz koridorunun üst bandını yukarı çekip çekmeme konusundaki tutumuna ilişkin, “Merkez Bankası, faizi yukarı doğru çekse de ki bunun için aslında geç kaldı. Geç kalmış olmasının piyasadaki oyuncuların buna dönük, bundan sonra atacağı adımların ne kadar kurun kontrolü konusunda sinyal oluşturabilir, o çok açık değil. Merkez Bankası, faizi yükseltmeye dönük eğilim içinde olsa bile kuru kontrol etme konusunda yeterli olacağı kanaatim çok pozitif değil. Bir şekilde kur zaten yukarı doğru gidecek. Ayrıca ekonomi için faiz maliyetini kurun dışında ikinci unsur olarak yatırımcıya yüklemek, büyüme konusunda daha ciddi handikabın ortaya çıkmasına yol açabileceği yönünün de göz ardı edilmeyecek kaygı olduğunu düşünüyorum” ifadesini kullandı.

Yatırımcılar da kaygılı

Borsa Yatırımcıları Derneği (BORYAD) Başkanı Ali Bahçuvan, “Son dönemde döviz fiyatlarında yaşanan büyük artış, yatırımcılar tarafından kaygı ile izlenmektedir” dedi.

BORYAD Başkanı Ali Bahçuvan, yaptığı yazılı açıklamada, son dönemde döviz fiyatlarında yaşanan büyük artışın yatırımcılar tarafından kaygıyla izlendiğini ifade etti.

Türkiye ekonomisi geçmişte yaşanan birçok krize oranla daha sağlam bir durumda iken uygulanan yanlış politikaların, yatırımcıların büyük zararlara uğramasına yol açtığını savunan Bahçuvan, şunları kaydetti:

“Öncelikle dalgalı kur politikası uygulandığı iddia edilen bir ülkede faiz oranının sabit tutulmaya çalışılması mantık dışıdır. Bu politika dalgalı kur değil bir nevi düşük faiz, yüksek kur politikası haline gelmiştir ki Türkiye 1994 yılında bu politikanın ne kadar ağır bir krize yol açtığını görmüştür. Faiz lobisi, faizleri arttırmaya çalışıyor gibi bir iddiayı ortaya atarak Merkez Bankasını tek kolu bağlı savaşmaya mecbur bırakmış durumdayız. Dünya piyasalarında paranın en bol olduğu dönemde pozitif reel faiz verirken, gelişmekte olan ülkelerde para çıkışı yaşandığı bir ortamda negatif reel faiz verelim, Türkiye’ye gel döviz bazında zarar et diyerek nasıl kısa vadeli sıcak parayı çekeriz?”

Bahçuvan, döviz kurundaki artış enflasyona yansımaz diye düşünen kesimlerin yanılgıya uğrayacakları varsayımında bulunarak, “Bu varsayım dövizde keskin çıkışlar yaşandığı dönemler için ortaya konmuş bir araştırma değildir. Dövizdeki hareketlilik için gereken tedbirleri almayanlara 1994 krizini yakından incelemelerini tavsiye ederiz. Bugün gelinen noktada ekonomide acil olarak radikal tedbirler alınmaz ise ülke son 10 yılda elde ettiği kazanımları kaybedebilir. Borsa tarafında ise dolar bazında kaybın çok yüksek olması, endeksin daha fazla değer kaybını önlemiştir” yorumunu yaptı.

Bahçuvan, piyasaların ve yatırımcıların son yaşanan çalkalanmaların ekonomi yönetimi tarafından daha fazla önemsenmesini ve acil tedbirler alınmasını beklediğini de kaydetti.