2007 yılında Almanya’da bir Türk öğrencinin okulda namaz kılmak istemesiyle başlayan namaz davasında Almanya Federal İdare Mahkemesi, aldığı kararla süreci sonlandırdı.
Berlin / NationalTurk – Mahkeme karşısına çıkan Türk ögrenci 18 yaşındaki Yunus M. bundan dört yıl önce Berlin’deki Diesterweg Gymnasium’unda yedi Müslüman arkadaşıyla birlikte ders arasında ceketlerini yere serip, namaz kılmıştı.
Yunus M., ‘Okul paydosunda okulun merkezinde değil, kenardaki bir koridorunda arkadaşlarımla namaz kılmıştım. Bu kadar’ sözleriyle o gün yaşadıklarını anlatıyor. Okulun Alman müdürü, diğer öğrencilerin rahatsız olabileceği gerekçesiyle Yunus M. ve arkadaşlarıyla görüşmüş, ancak sonuç alamayınca velilere de bilgi vererek, okul koridorlarında namaz kılınmasını yasaklamıştı.
Olay, okul yönetiminin aldığı yasakla birlikte Yunus M. ve ailesinin başvurusuyla mahkeme sürecine taşınmış, 4 yıldır çeşitli mahkemeler bazında okul idaresi ile Yunus M. arasında süren davayı Alman Federal İdare Mahkemesi verdiği yasak kararıyla sonlandırmıştı.
Mahkeme kararını yorumlayan Birlik 90 Yeşiller Berlin Eyalet Meclisi milletvekili partisinin eğitim sözcüsü Özcan Mutlu kararın okullarda ibadeti genel olarak yasaklamadığını ve olumlu bulduklarını belirtti.
Özcan Mutlu, ‘Mahkemenin kararına göre, sadece okulun huzuru bozulmayacak şekilde böyle bir uygulamaya gidilebilir ama Yunus namaz davasında huzur bozulmak üzere olduğu için eylemin devamı yasaklanıyor. Ben ve patim bu kararı olumlu buluyoruz. Karar namaza tam anlamıyla bir yasak getirmiyor, sadece siyasi amaçlı ibadete karşı çıkıyor’ şeklinde görüşlerini belirtti.
Yunus M’in okuduğu okulun yönetimi namaz kılınmasını okul huzurunu bozabileceği gerekçesiyle yasaklamıştı. Ancak okullar izin verdiği takdirde farklı dinlerden öğrenciler ders aralarında ibadet edebilecek.
Almanya’da okullarda ibadet öğrencileri nasıl etkiler, okulda ibadet edilmeli mi?
Kuzey Ren Vestfalya Eyaleti Öğretmen Derneği Başkanı Şükrü Akarsu soruyu şöyle cevapladı: ‘Okul ve cami iki ayrı kurum. Okul ile cami ya da kiliseyi birbirine karıştırmak din ile ilimi birleştirmek iyi bir atmosfer yaratmaz. Öğrencilerin arasında dindar olanlar da var dini öncelik haline getirmemiş olanlar da. İbadet eden öğrenciler arasında kıpırdanmalara yol açılabilir, bu durum okulun öğrenim atmosferini olumsuz etkileyebilir. Okulda dini eğitim teorik olarak verilebilir ancak okulda ibadetin yeri yok.’
Mahkeme, okulda dini görevlerin yerine getirilmesinin dini özgürlükler açısından genel olarak yasak olmadığını vurgulasa da ‘okulun huzurunun hissedilir derecede bozulabileceği hallerde namaz kılınmasına izin verilmemesinin doğru olacağına hükmetti.
‘Her dinin mensubuna ayrı oda bulunamaz’
Hukukî sürecin başında Berlin Brandenburg Yüksek İdare mahkemesi Yunus M.’nin okulda ibadet edebileceğine karar vermiş ve özel olarak okulun kendisine ibadet edebileceği bir oda göstermesi gerektiğine kanaat getirmişti. Şükrü Akarsu daha sonra bozulan bu kararı ve aslında yasak olmayan bu uygulamayı da doğru bulmuyor: “Okulda gelişmiş endüstri ülkelerinden de olmak üzere 20 çeşit milliyet var. Budist, Müslüman ve Hrıstiyan öğrenciler gelse bana oda verin ibadet edeceğim dese bunu gerçekleştirmek mümkün değil. Okullarda bırakın ibadet etmek için odayı sanat alanında bir şey yapabilmek için bile ayrı oda verilmesi uygulaması yok. İbadet odası teknik olarak da mümkün değil, buna gerek de yok.”
12’nci sınıf öğrencisi Yunus M.’nin avukatı davayı kaybetmesine rağmen, müvekkillinin okulda namaz kılmasının başka öğrencilerin tepkisine yol açabileceğine inanmıyor. Yasak yönetimden kaynaklanıyor diyen avukat Bülent Yazar’a göre, öğrencilerden Yunus M. ve arkadaşlarına okul öğrencilerinden ciddi bir tepki veya itiraz da gelmemiş: Yazar, “Okulda bu konuda tartışma yok. Öğrencilerin yüzde sekseni zaten Müslüman. Şimdiye kadar bir iki kişi hariç kimse Yunus M. gibi ibadet etme isteminde bulunmadı. Dolayısıyla böyle bir namaz kargaşası, kavgasından söz edilemez, durum hassa İslam konusu olduğundan abartılıyor biraz.” ifadelerini kullandı.
