Çin Devlet Başkanı Şi, ABD ile ilişkilerin güçlendirilmesinin Çin’in öncelikleri arasında yer aldığını belirterek, “ABD ile birlikte çalışmak ve ikili ilişkilerimizde karşılıklı saygı ve kazan-kazan prensiplerine uygun, ancak çatışmadan ve meydan okumadan uzak yeni bir model inşa etmek, Çin’in dış politikasında bir öncelik” dedi.
ABD Başkanı Barack Obama ve Çin Devlet Başkanı Şi, Beyaz Saray’da yaptıkları görüşmeyi takiben ortak bir basın toplantısı düzenleyerek, ikili ilişkileri değerlendirdi.
Obama, konuşmasında ABD-Çin münasebetlerinin son yıllarda gösterilen çaba sayesinde güçlendiğini ve iki ülkenin küresel sorunlarla başa çıkabilmek için birlikte çalıştığını dile getirdi.
Çin’in iklim değişikliğiyle mücadelenin yanı sıra İran’la imzalanan nükleer anlaşmada da kritik rol oynadığına işaret eden Obama, “ABD, Çin’in barışçıl, istikrarlı, zengin bir ülke ve küresel ilişkilerde sorumlu bir aktör olmasını destekliyor. Ben işbirliğimizi, anlaşmazlıklarımızı samimi ve yapıcı bir şekilde ele alarak, geliştirmeye kararlıyım” ifadelerini kullandı.
Obama, bununla birlikte iki ülkenin ekonomik işbirliği konusunda da büyük ilerleme kaydettiğini belirtirken, ABD’nin Çin’e ihracatının kendisi göreve geldiği günden bu yana ikiye katlandığına dikkati çekti.
Ayrıca, son iki günde yapılan toplantılar kapsamında, ABD ile Çin arasında yüksek standartlı bir yatırım anlaşması imzalanması konusunda mutabakat sağladıklarını bildiren Obama, görüşmelerde Çin’in reformlarının da ele alındığını bildirdi.
Obama, bu noktada Çin’in yuanı tekrar devalüe etmekten kaçınmasını ve küresel ekonominin temelini oluşturan kurallara göre davranmasını kuvvetle desteklediğini vurguladı.
– “ABD ile ilişkiler Çin’in önceliği” –
Obama’nın ardından konuşan Çin Devlet Başkanı Şi de yapıcı ve verimli geçen toplantılarda geniş kapsamlı konsensüs sağladıklarını ifade etti.
ABD’nin Çin’e yönelik olumlu yaklaşımının memnuniyetle karşılandığını ve ülkesinin reformlar konusunda elinden geleni yaptığını belirten Şi, şunları kaydetti:
“Çin’in açılımı ve reformlar durmayacak. Çin, barışçıl kalkınma yolunda ilerlemeye, dünyadaki ülkelerle dostça ve işbirlikçi ilişkiler kurmaya kararlı. ABD ile birlikte çalışmak ve ikili ilişkilerimizde karşılıklı saygı ve kazan-kazan prensiplerine uygun, ancak çatışmadan ve meydan okumadan uzak yeni bir model inşa etmek, Çin’in dış politikasında bir öncelik.”
Şi, aynı zamanda, ABD ve Çin’in ekonomik açıdan birbirini tamamlayan ülkeler olduğuna işaret ederek, enerji, çevre, havacılık, tarım, sağlık, bilim ve teknoloji gibi alanlardaki işbirliğini daha da geliştireceklerini dile getirdi.
Toplantılarda küresel ekonomik ve finansal gelişmeleri de değerlendirdiklerini söyleyen Şi, Çin Başbakan Yardımcısı Wang Yang ve ABD Hazine Bakanı Jack Lew’in ekonomik politikaları görüşmek için düzenli olarak irtibatta olacaklarını bildirdi.
Şi, ayrıca ABD ve Çin hükümetlerinin, gelecek 3 yıl boyunca toplam 50 bin öğrenciyi kapsayacak bir değişim programını başlatacaklarını ve bu öğrencilerin eğitim masraflarını karşılayacaklarını duyurdu.
– “Yuanın devalüe edilmesi için bir dayanak yok”
Obama ve Şi, konuşmalarının ardından basın mensuplarının sorularını yanıtladı.
Şi, Çin ekonomisindeki yavaşlama ve finansal dalgalanmalara yönelik bir soru üzerine, “Çin, şu anda ekonomideki sıkıntılı dönem ve borsadaki dalgalanmalardan kaynaklanan baskılardan etkileniyor. Ancak, proaktif (önetkin) mali politikalar ve ihtiyatlı para politikası uyguluyoruz” değerlendirmesini yaptı.
Öte yandan, 2005 yılından bu yana daha esnek bir kur rejimi için çalıştıklarını ve yuanın bu dönemde dolara karşı yüzde 35’in üstünde değer kaybettiğine işaret eden Şi, sözlerini “Aslında, geçen ay, yuanın merkezi kur paritesine yönelik reformlarımızı sürdürdük. Bu piyasalarda kuru belirlemesine yönelik gerilimi artırdı. Doların daha önceki dönemlerdeki yükselişi ve finansal piyasalardaki türbülans gibi faktörler, reformların ardından yuanın kur paritesinde ortaya çıkan oynaklıkta belirli bir rol oynadı. Ancak, yuanın uzun vadede devalüe edilmesi için bir dayanak yok. Dolar ve yuan arasındaki parite, şu an istikrar kazanıyor ve Çin döviz kurlarını piyasalaştırma konusunda çalışmaya devam edecek” diyerek tamamladı.
İki liderden ortak basın toplantısı
– ABD Başkanı Obama ve Çin Devlet Başkanı Şi ortak basın toplantısı düzenledi.
– Obama:
– “ABD, Çin’in barışçıl, istikrarlı, zengin bir ülke ve küresel ilişkilerde sorumlu bir aktör olmasını destekliyor”
– “Ben işbirliğimizi, anlaşmazlıklarımızı samimi ve yapıcı bir şekilde ele alarak, geliştirmeye kararlıyım”
– Şi:
– “Çin, barışçıl kalkınma yolunda ilerlemeye, dünyadaki ülkelerle dostça ve işbirlikçi ilişkiler kurmaya kararlı. ABD ile birlikte çalışmak ve ikili ilişkilerimizde karşılıklı saygı ve kazan-kazan prensiplerine uygun, ancak çatışmadan ve meydan okumadan uzak yeni bir model inşa etmek, Çin’in dış politikasında bir öncelik”
– “Çin, şu anda ekonomideki sıkıntılı dönem ve borsadaki dalgalanmalardan kaynaklanan baskılardan etkileniyor. Ancak, proaktif (önetkin) mali politikalar ve ihtiyatlı para politikası uyguluyoruz”
– “Yuanın uzun vadede devalüe edilmesi için bir dayanak yok”
