Suriye’de Türkiye’nin kontrolündeki Fırat Kalkanı bölgesinde eski IŞİD’lileri ‘topluma kazandırmak’ için terapi merkezi açıldı. Merkeze katılan Iraklı Abdülkadir Derviş, ”Ben toplumun önemli bir parçasıyım. IŞİD’e katılmış olsam da Mars’tan gelmedim” derken Türkiye’ye gitmek istediğini belirtti.
Suriye’de Türkiye’nin kontrolündeki Fırat Kalkanı bölgesinde, Türkiye sınırında bulunan Mare kasabasında ‘aşırılıkla mücadele merkezi’ açıldı. Türkiye destekli muhaliflerin yönettiği merkezde IŞİD militanları ‘tedavi edilmeye’ çalışılıyor. Fransız haber ajansı AFP, kasım ayında kurulan merkezi görüntüledi ve eğitime tabi tutulan eski militanlarla görüştü. Resmi adıyla ‘Suriye Köktenci İdeolojiyle Mücadele Merkezi’nde yaklaşık 100 eski militan kalıyor.
Kuruculardan Hüseyin Nasır, merkezin ortaya çıkışını güvenlik ihtiyacıyla açıkladı: “Bu merkezi kurduk çünkü IŞİD’in çöküşünden sonra Halep’in kuzey bölümlerinden birçok savaşçı geliyor ve bu kişiler güvenlik sorunu yaratıyor.” Merkezde kalanlardan bazıları programa gönüllü katılıyor bazıları ise hapis cezalarına koşut burada terapi görüyor. Eski militanlar üç gruba ayrılmış: Kısa dönemli IŞİD militanları, yoğun olarak çatışmaya girenler ve yabancı militanlar. Nasır, tedavi sürecinin 6 ay sürdüğünü, gerekirse uzatıldığını belirtti.
Merkezdeki yönetici, avukat ve doktorlar bölgedeki silahlı grupların kurduğu mahkemelerle ortak çalışıyor. Mahkemelere eski IŞİD’lilerin topluma uyum sağlayıp sağlayamayacaklarına dair bilgi aktarılıyor. Merkezde hem grup terapileri hem de kişisel terapiler uygulanıyor; İslam hukuku, insan hakları ve psikoloji gibi dersler veriliyor.
2014 yılında IŞİD’e katılan, 23 yaşındaki Rakkalı Muhammed Hac Ahmed merkezde kalanlardan biri. 200’den fazla Suriye askerinin infaz edildiği IŞİD’in Tabka Havaalanı saldırısında yer almış olan Ahmed, “Bir İslam devleti kurmayı hayal ediyordum. Ama şimdi aldığımız eğitimle bir zamanlar inandığımız şeyin neden yanlış olduğu konusunda aydınlanıyoruz” dedi. Ahmed, merkezden ayrılmasına izin verilmesi durumunda nasıl bir hayat kuracağını ise bilmiyor: “Belki bir iş kurarım, eğitimime devam ederim. Belki de Avrupa’ya giderim.”
26 yaşındaki Iraklı Abdülkadir Derviş de şunları anlattı: “Başta amacım İslam’ın zaferiydi ama belli bir süre sonra sivil hayatıma, topluma, akrabalarıma, çocuklarıma dönmeyi düşündüm. Ben toplumun önemli bir parçasıyım. Her ne kadar IŞİD’e katılmış olsam da bir taştan ya da Mars’tan gelmedim”. Irak’a dönerse tutuklanmaktan korktuğunu bu yüzden Türkiye’ye gidebileceğini söyleyen Derviş, toplumun kendilerini nasıl kabul edeceği meselesiyle karşı karşıya olduklarını belirtti.
