Son Dakika! “Referandum inadı sıcak çatışmaya zemin hazırladı”
Başbakan Binali Yıldırım, Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’nde (IKBY) yapılan bağımsızlık referandumuna ilişkin olarak, “Referandum yapma inadı sıcak çatışmaya zemin hazırlamıştır” dedi.
Çankaya Köşkü’nde; CNN Türk, Habertürk, NTV ve A Haber’in sorularını yanıtlayan Başbakan Binali Yıldırım, Irak merkezi hükümetinin Türkiye’nin başlattığı tatbikata katılma kararını da açıkladı.
Başbakan Yıldırım’ın açıklamalarından satırbaşları:
Bu referandum dünyanın tüm uyarılarına rağmen, başta komşular, İran, Türkiye olmak üzere bütün BM’ye tabi ülkeler bu referanduma karşı görüşlerini ortaya koydular. Bir inatlaşmaya gitti Irak’ın kuzeyindeki bölgesel yönetim ve bu referandumu yapıyor. Biz açıkça ifade ettik, bu referandum gayri meşrudur, sonuçları tanınmayacaktır, yok hükmündedir.
Kürtleri, Arapları, Türkmenleri, Asurileri, Ezidiler, bütün farklı etnik gruplardaki insanların geleceğini düşünmeden, orada Irak’ın kuzeyindeki bölgesel yönetimin kişisel ihtirasları sonucu alınmış bir karardır. Herhangi bir umut, gelecek vaadeden bir iş değildir. Türkiye elini kolunu bağlayacak değil. Uyarılarımızın yanı sıra MGK ve Bakanlar Kurulu’nda, en son da geçtiğimiz cumartesi günü TBMM’de tezkere oylaması suretiyle atılacak adımlara esas olacak kararları verdik.
Kararlar 3 grup altında. Ekonomik, siyasi-diplomatik alanda yapılacak çalışmalar ve güvenlik-askeri boyutta yapacağımız çalışmalar.
Sınır geçişleri, boru hatları gibi konularda muhatabın sadece kendileri olduğunu, muhatabın Bağdat olması konusunda bize bilgilendirme yaptılar. Kriz artık zirve yaptığı için bundan sonrası hiç hoş olmayan gelişmelerin de olacağı bir sürecin başlangıcı bölgede. Ümit ederiz ki böyle bir durumla karşı karşıya kalmayız. İnatla, Kerkük, Musul gibi, sınırlar dışında da referandumu yapma inadı bir anlamda da sıcak çatışmaya da zemin hazırlamıştır. Bunun da bedeli oradaki günahsız sivil insanlara olacaktır. Bundan sonraki adımlarda Irak merkezi yönetimini daha fazla doğrudan muhatap alarak karar vereceğiz.
İran’ın duyurduğu notanın aynısı bugün bize de geldi. Bunun üzerinde arkadaşlarımız bir ekip oluşturdu.
Bizim hedefimiz bölgede yaşayan insanlar değil. Bizim ulusal güvenliğimize karşı tehdit olarak gördüğümüz bu referandum konusunda inat edenlerdir. Kürtlerle bunları birbirinden ayrı tutalım. Bunun anlamı şu, merkezi hükümet anayasaya göre böyleydi zaten. Ancak anayasada fiili durum bölgesel yönetim oluşturduğu için ve Irak’ın da kendi sorunlarına yoğunlaşmasından dolayı bu noktada fazla bir şey yapamadılar. Ancak kriz dönülmez noktaya geldiği için bundan sonrası hiç hoş olmayan rahatsız edici gelişmelerin de olacağı bir sürecin başlangıcı bölgede. Umut ederiz ki böyle bir durumla karşı karşıya kalmayız.
İnatla Kerkük gibi Musul gibi anayasayla tanınmış sınırlar dışında bu referandumu yapma inadı bir anlamda sıcak bir çatışmaya da zemin hazırlamıştır. Bunun da bedeli oradaki günahsız sivil insanlara olacaktır. Bizim bundan sonraki adımlarda Irak Merkezi Yönetimini daha fazla doğrudan muhatap alarak ona göre kararlarımızı vereceğiz.
Sınır kapıları, hava alanları bundan böyle merkezi yönetimin sevk ve idaresinde. Petrol ve iletişim alanları da buna dahil. Alacağımız kararlardaki, karşımızdaki meşru irade, otoriter Bağdat’tır. Bu görüşmeler sürüyor, uygulama da kısa sürede başlayacak. Resmi talepler geldi. Hangisi en kolay uygulanır, komite Başbakanlık bünyesinde bunları değerlendiriyor.
İşin askeri boyutu, aldığımız kararlara karşı bir engelleme oluşursa tabii ki biz gerekli güvenlik tedbirlerini almak zorundayız. Onu da Irak merkezi yönetiminin koordinasyonu ile yapacağız. Türkmenlere karşı büyük bir kıyım tekrar başlatılırsa buna da duyarsız kalmamızı kimse beklemesin. Tampon bölgeyi konuşmak için çok erken.
Güzergahta peşmerge unsurları tarafından herhangi bir şekilde saldırıya uğramaması, güvenlik zafiyetinin oluşmaması. Bir hareket olursa bize yapılmış bir harekettir. Biz de buna karşılık mutlaka vereceğiz. Radikal unsurlar süreç içinde daha da çılgın hareketler yapabilirler. Güvenliğimizi hedef alan her türlü eylem, kalkışma anında karşılığını görecek.
Artık bu kadar, bunlar yaşandıktan sonra Irak’ın kuzeyindeki bölgesel yönetimin gördükleri izolasyona rağmen, iyi niyet ve gayretin bundan sonra devam etmesi söz konusu değil. Bu işte inat edenler aslında kendi halklarının geleceğini karartıyorlar. Vatandaşlarımıza uyarılar da yaptık. Sınırdaki tatbikata Irak da katılma kararı aldı. Başka yapılacak işler de var. Detayları burada söylememe gerek yok. Bugünlerde Genelkurmay Başkanımız Tahran’a bir ziyaret yapacak. Cumhurbaşkanımızın da Tahran’a ziyareti var. İran, Türkiye, Irak bu krizin büyümeden çözülmesi yönünde bütün gayretimizi göstereceğiz.”
