Tarihte bugün: Fidel ve arkadaşlarının Diktatör Batista’yı ülkeden kaçmaya zorlayıp iktidara geldikleri 1 Ocak 1959 Küba Devrimi…

26 Temmuz 1953 Moncada Kışlası isyanıyla başlayan süreç, 1 Ocak 1959’da Fidel Castro ve Che Guevara liderliğindeki direnişçilerin diktatör Batista’yı kovmasıyla tarihe Küba Devrimi olarak yansıdı.

Küba’da devrim süreci, 26 Temmuz 1953 Moncada Kışlası isyanıyla başlar ve 1 Ocak 1959′da Diktatör Batista’nın kovulması ve Santa Clara, Santiago de Cuba şehirlerinin Fidel Castro, Che Guevara, Raul Castro liderliğindeki direnişçiler tarafından ele geçirilmesiyle son bulur.

Devrimin süreci nasıl başladı

Tarih 26 Temmuz 1953, yaklaşık yüz kişilik gerilla grubu Moncada Kışlası’na saldırdı ve birçoğu hayatını kaybetti. Fidel Castro ve Raul Castro’nun da aralarında bulunduğu hayatta kalan direnişçiler kısa sürede yakalandı ve uzun süreli hapis cezasına çarptırıldılar. Direnişçiler adına başarısızlıkla sonuçlanan Moncada baskının üzerinden 2 yıl geçtikten sonra (1955) Diktatör Batista, baskılar üzerine bütün politik mahkumları serbest bıraktı.

Meksika’ya sürgün edilen Castro kardeşler, burada kendileri ile aynı kaderi paylaşan Kübalılarla tanışıp daha da güçlendiler. Bu süreçte Fidel Castro, Arjantinli doktor Ernesto Che Guevara ile tanıştı. Castro ile aynı düşünceleri paylaşan Che Guevara onlara katılmakta gecikmedi. Eski askeri lider Alberto Bayo tarafından Meksika’da eğitilen Kübalılar, Fidel Castro önderliğinde Küba’ya gitmek için Kasım 1956’ta Granma yatına bindi.

Hedef Küba amaç ise Batista hükümetini devirmekti. Plana göre, Granma yatı ile Doğu Küba’ya gidilecek ve orada kalan direnişçilerle temas kurulup Batista’nın diktatörlüğüne son verilecekti.

Granma yatının Küba’ya planlanan zamandan daha geç ve planlanan bölgeden daha uzakta varması tüm planları alt üst etmişti. Bu durum 26 Temmuz Hareketi’ne bağlı olan direnişçilerle iletişime geçmeyi zorlaştırmış ve koordine bir saldırı gerçekleştirilememesine neden olmuştu. Direnişçiler kendi çabaları ile Sierra Maestra dağına doğru ilerlemeye başladı.

Ancak kısa süre sonra Küba Hava Kuvvetleri’nin saldırısı sonucu birçok kişi hayatını kaybetti. 100 civarındaki kişiden geriye sadece 15-20 kişi kalmıştı.

Castro kardeşler ve Che Guevara bir arada

Hayatta kalanlar küçük gruplara ayrılarak dağlara doğru gittiler. Aralarında Fidel Castro, Raul Castro, Camilo Cienfuegos ve Che Guevara’nın bulunduğu 12 kişilik grup bir araya geldi ve gerilla kuvvetinin çekirdek lider grubunu oluşturdu. 1956’dan 1958’in ortalarına kadar Castro liderliğindeki grup, Sierra Maestra dağlarındaki ufak Batista garnizonlarına başarılı saldırılar düzenledi. Diktatör Batista ise kontrolü kaybetmemek için Küba’daki şehirlerde kanlı saldırılar düzenledi. Che Guevara ve Raul Castro da dağlarda Batista yanlılarına ve Castro düşmanlarını karşı savaşarak politik kontrolü sağladı.

Yaklaşık 200 kişiden olan Castro ekibi, 40 bin dolaylarındaki Küba ordusu ve polis gücüne karşı zaferler elde etmeye devam ediyordu. Çatışmalarda isteksiz olan Küba ordusu Batista’nın tek sorunu değildi. 14 Mart 1958’de Birleşik Devletler tarafından konulan ambargo yüzünden Küba Hava Kuvvetleri uçaklarını tamir ettiremiyor ve yedek parça alamıyordu.

Batista güçleri saldırmaya devam etti

12 bin askerden oluşan Batista güçleri, Verano Operasyonu adı altında Castro önderliğindeki direnişçilerin üzerine saldırmaya başladı. Castro’nun davasına bağlı savaşçıları bu saldırıları geri püskürtmeyi başardı.

Çok az kayıpla adı adım Küba devrimine doğru ilerleyen direnişçiler, tarih 29 temmuz 1958′, gösterdiğinde General Cantillo’nun tuzağına düşerek 70 kişiyi kaybetti.

Fidel Castro, bu kaybın ardından 1 Ağustos’ta geçici ateşkes önerdi ve Cantillo da hiç düşünmeden kabul etti. Batista hükümetinin büyük umutlarla başlattığı Verano Operasyonu, başarısızlıkla sonuçlanmıştı.

Adım Adım zafere

Batista güçlerinin saldırıları başarısızlığa uğradıktan sonra tarih 21 Ağustos 1958’i gösterdiğinde Castro liderliğindeki direnişçiler, yeniden saldırmaya başladı. Verano Operasyonu sırasında ele geçirilen cephaneler oldukça işe yaramış ve Castro kardeşler, seri halde zaferler kazanmaya başlamıştı. Bu sırada Che Guevara, Camilo Cienfuegos ve Jaime Vega önderliğindeki 3 grup, Santa Clara’ya doğru ilerliyordu. Jaime Vega’nın ekibi başarısızlığı uğrasa da Che Guevara ve Camilo Cienfuegos, ana merkezlere ulaşarak Castro kumandanlığında olmayan direniş örgütleriyle birleşti.

Takvimler 31 Aralık 1958 geldiğinde, Santa Clara şehri, Che Guevara, Cienfuegos ve William Alexander Morgan güçleri tarafından ele geçirilmişti. Küba’nın merkezi sayılabilecek bu şehrin düşmesi Batista’yı paniğe düşürmüştü. Santa Clara’nın direnişçilerin eline geçmesinden saatler sonra (1 Ocak 1959) Batista uçakla Dominik Cumhuriyeti’ne kaçtı. Batista’nın kaçtığını duyan Fidel Castro, Küba’nın ikinci büyük şehri Santiago de Cuba’yı almak için görüşmelere başladı.

Ertesi gün yani 2 Ocak’ta Albay Rubido askerlerine Castro güçleriyle savaşmamalarını emretti ve Santiago de Cuba, Fidel yönetimine bırakıldı. Bu sırada Che Guevara ve Cienfuegos da Havana’ya girdi. Santa Clara’dan başkent Havana’ya gelirken hiçbir güçle karşılaşmamışlardı. 6 Ocak’ta ise Fidel Castro Havana’ya ulaştı ve Küba’nın yeni lideri oldu.