Yunanistan Başbakanı Aleksis Çipras’ın Türkiye ziyaretiyle ivme kazanması beklenen iki ülke ticaret ilişkilerinde son 5 yılda önemli artış kaydedildi.
Yunanistan’daki ekonomik krize rağmen iki ülke arasındaki ticaret hacmi yüzde 86 artarak 5,6 milyar dolara ulaştı. Doğalgaz ticaretinin gelecek dönemde iki ülke ekonomik ilişkilerinde önemli rol oynaması bekleniyor.
AA muhabirinin derlediği bilgilere göre, iki ülke arasında 2010 yılında 3 milyar dolar seviyesinde olan dış ticaret hacmi, 2014 sonu itibarıyla yüzde 86 artarak 5,6 milyar dolara ulaştı.
Orta vadede dış ticaret hacminin 10 milyar dolara yükseltilmesi hedeflenirken, özellikle 2012’den itibaren Türkiye’nin Yunanistan’a ihracatı sürekli artış gösterdi. İhracat geçen yıl sonunda 1,5 milyar dolara ulaşırken, ithalat ise 2014’te bir önceki yıla kıyasla yüzde 4 azalarak 4 milyar dolara düştü.
Ürün bazında bakıldığında iki ülke arasındaki mal ticaretinde mineral yakıt ve yağlar ön plana çıkarken, geçen yıl Türkiye, söz konusu alanda Yunanistan’a 288 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirdi, aynı alanda bu ülkeden 3 milyar 32 milyon dolarlık ithalat yaptı.
Yunanistan bu zamana kadar gerçekleştirdiği 6,9 milyar dolarlık yatırımla Türkiye’ye en fazla doğrudan yatırımda bulunan 9. ülke konumunda bulunuyor.
– Enerjide de kritik kavşak
İki ülke arasındaki ticari ilişkilerde enerji de önemli konu başlıkları arasında yer alıyor. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı yetkililerinden alınan bilgiye göre, Türkiye Yunanistan’a 750 milyon metreküp civarında doğalgaz satıyor.
Türkiye ile Yunanistan arasındaki önemli ve olumlu bir gelişme olarak görülen doğalgaz ticaretinin, Yunanistan’ın ihtiyaçlarının karşılanması açısından önemi bulunuyor. Türkiye, doğalgaz ticaretinde merkez ülke olma planlarının başlangıcını Yunanistan üzerinden gerçekleştireceği ticarete dayandırıyor.
TANAP’ın Türkiye üzerinden Yunanistan’a gidecek olması da önemli işbirliklerinden biri olarak ortaya çıkıyor. Türk Akımı’nda da ilk hattan sonraki hatlarda Avrupa pazarının hedeflenmesi Yunanistan’ı kilit ülke konumuna getiriyor.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Ali Rıza Alaboyun’un AA’ya yaptığı, “Rusya’nın Türk Akımı’ndaki diğer hatlar için Yunanistan gibi üçüncü ülkelerde de anlaşması gerekiyor” şeklindeki açıklaması, Yunanistan’ın bu konumuna işaret ediyor.
İki ülke arasındaki hizmet ticaretine bakıldığında ise özellikle turizm ön plana çıkan bir alan olarak dikkati çekiyor. Kültür ve Turizm Bakanlığının verilerine göre, bu yılın ocak-eylül döneminde 561 bin 857 Yunanistan vatandaşı Türkiye’yi ziyaret etti, ziyaretçi sayısı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 11 azaldı.
– “Mülteci sorunun gündeme gelmesi bekleniyor”
Çipras’ın ziyaretine ilişkin AA muhabirine değerlendirmede bulunan Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Türkiye-Yunanistan İş Konseyi Başkanı Tevfik Bilgen, Yunan basınına göre Çipras’ın ziyaretinde gündeme gelecek önemli konunun göçmenlerin durumu olduğunu söyledi. Paris’teki terör saldırılarının bu konuyu daha da önemli kıldığını belirten Bilgen, “Artık göçmenlerin kimlikleri geçmişleri sorgulanacak. Belki bir müddet sınır ötesi geçişler hiç olamayacak. Yine de ilişkileri gelişmiş iki komşu ülkenin başbakan düzeyindeki resmi ziyaretinde birçok konu açılabilir” dedi.
Yunanistan’daki kriz aşıldığında ülkeler arasındaki dış ticaret hacminin 10 milyar dolar düzeylerine ulaşabileceğini anlatan Bilgen, her iki ülkeye yönelik karşılıklı yabancı yatırımların her sektörü canlandırabileceğini kaydetti.
DEİK olarak ziyaretten beklentilerini de paylaşan Bilgen, “Fakat iki ülke arasında hükümetler düzeyinde konuşulacak ve sonuca ulaştırılacak çok konu var. Kıbrıs konusu, ekonomik ilişkilerin gelişmesi için var olan bazı engellerin kaldırılması. Böyle bir durumda, her iki toplumun yararına olacak her türlü gelişme bize mutluluk verir” değerlendirmesinde bulundu.
Stratejik Düşünce Enstitüsü (SDE) Ekonomi Programı Koordinatörü Prof. Dr. Muhsin Kar, ziyarette ekonomik konulardan daha ziyade mülteci sorununun gündeme gelmesinin beklendiğini belirterek, “Ekonomik açıdan genel ifadeler kullanmak gerekirse Yunanistan’ın IMF troykasının reform paketi çerçevesinde ihracatı artıracak kanallara ihtiyacı var. Bu açıdan Türkiye ziyareti Yunanistan adına önemli olabilir” dedi.
Yunanistan’da ekonomik kriz yaşanmasına rağmen bu ülkedeki firmaların Türk şirketleri tarafından satın alınması konusunda psikolojik bariyerler bulunduğunu dile getiren Kar, “Yunanistan, Türkiye’den daha fazla yatırımcı çekmeyi düşünüyorsa söz konusu psikolojik bariyerleri aşağı çekecek açıklamalarda bulunmalı” diye konuştu.
