Sportif alanda zihinsel performans antrenörlüğü yapan bir sosyal bilim uzmanı olan Ersin Afacan ‘ın bu haftaki “ Nasılsa ” adlı makalesini sizlerle paylaşıyoruz.
“Nasılsa” veya “Nasıl olsa” diye başlayan cümleler adeta lanetlidir. Çünkü bu kelimeleri kullananların sonunda dönüp dolaşacağı yer “keşke” kelimesidir. Yani pişmanlıktır. Gündelik yaşamımızda çok duyar veya kullanırız; “nasılsa bilmez”, “nasılsa duymaz”, “nasılsa seviyor”, “nasıl olsa kabullenir”, “nasılsa terk edemez”. Aşırı özgüvenden kaynaklanan bu tutumlar, kişileri telafisi zor sonuçlarla karşı karşıya bırakmaktadır.
Çarşamba günü Mersin İdmanyurdu-Ankaragücü maçını seyrederken bu düşünceler aklıma geldi. Hatta maç öncesinde başarılar dilemek için aradığım eski sporcularımdan Ankaragücülü Mehmet Çoğum’a da benzer düşüncelerimi aktararak bu maçın değişik bir maç olabileceğini ve zaten rutin zihinsel hazırlığı olmayan rakiplerinin “A.Gücü zor durumda Kadroları dağıldı. Nasıl olsa kazanırız” düşüncesiyle sahada olabileceklerini söyledim. Maç başladıktan sonra da tahminim gerçekleşti. Mersin İdmanyurdulu futbolcular öylesine rahat maça başladılar ki ilk golde bile kaleci hamle yapma ihtiyacı duymadı. Mersinli futbolcularda bir yoğunluk eksikliği görülmekteydi.
Ayrıca iddaa yetkilileri programdan bu maçı çıkarmışlardı. Onlarda muhtemelen şöyle düşünmüşlerdir; “A.Gücü’nü dağıldı. Altyapı ağırlıklı maça çıkacaklar. Nasılsa Mersin kazanır.” Onlara göre Mersin kazanacaktı ve hatta nasıl olsa farklı bitecek bir maçı programa koymak anlamsızdı. Maçtan sonra Ankaragücü’nün gollerini atan Ergin Keleş, maçın iddaa programından çıkarılmasının anlamsızlığını anlatan ifadeler kullandı. Başka bir Ankaragücülü futbolcu Muhammed Türkmen de “iddaa programına alınmamışız. Her kim sahaya çıkarsa çıksın, formayı kim giyerse giysin, Ankaragücü camiasında herkes çok değerlidir. Bu gibi ayrımcılığın artık Türk futbolunda olmaması gerekir. Bugün kaybeden biz değil, iddaa oldu” diye konuştu.
Olayın ahlaki boyutu kibirdir. Bu boyutla ilgili söyleyeceğim tek şey “kibir felaketin habercisidir.” Zaten Mersin takımı, kendileri için hesapta olmayan bir yenilgiyi yaşadı. Olayın mental boyutunda ise aşırı özgüven söz konusudur. Yani arzu edilen davranışları yapabilme inancının gereksiz şekilde fazla olmasıdır. Bu aşırı inanç, takımın ve sporcuların gerçekleri görmesine engel olur. Gerçeklerden uzaklaşıp hayal dünyasına giren sporcular da kariyerlerinde ciddi zararlar yaşayabilir. Çünkü “Sorun yok. Sadece sahaya çıkar ve maçı alırız” düşüncesine sahip oldukları için rakibin yeteneklerini küçümserler. Bu durum onların maçı çok hafife almalarına sebep olacağı için aşırı özgüvenli sporcular, yeteneklerini ideal anlamda sergilemekte zorlanır.
Dolayısıyla böyle bir durumda yapılacak davranış nedir? Tabii ki mental antrenmanlar yapmak. Fiziksel hazırlık yanında zihinsel hazırlığı da bilinçli ve sistemli yaparak her maça aynı düşünce yapısı ile çıkmak gerekir.
Ersin AFACAN
