Kadir Topbaş’ın imzasına sunulan yeni İstanbul Şehir Tiyatroları yönetmeliği sanat camiasında büyük tepkiyle karşılandı. Tiyatrocuların basın açıklamasıyla başlayan tepkiler Genel Sanat Yönetmeni Ayşenil Şamlıoğlu ve yönetim kurulunun seçilmiş üyelerinin istifasıyla doruğa ulaştı.

İstanbul / NationalTurk – Şehir Tiyatroları’nda kavga büyüyor..İstanbul Büyükşehir Belediyesi Meclisi, geçen hafta Şehir Tiyatroları Yönetmeliği’ni oyçokluğuyla sessizce değiştirmesine tepkiler artarak sürüyor. Yeni yönetmelikte, Genel Sanat Yönetmeni’nin görevleri tırpanlandı ayrıca tiyatro oyunları repertuarını oluşturma görevi elinden alındı.

Bundan böyle hangi oyunun sahne alıp hangisinin almayacağına karar verme görevi oluşturulacak ‘ edebi kurul ‘ a devredildi. Karar, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş’ın masasında imza için bekliyor.

Tiyatro oyunlarında bundan böyle karar belediyede !

Geçtiğimiz hafta Perşembe gecesi geç saatlerde İstanbul Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatroları Sanatçıları Derneği (İŞTİSAN)’nden bir mesaj gelmişti: “Bu bir imdat çağrısıdır!” diyordu… “Yeni yönetmelik Belediye Meclisi’nden geçti. Yarın saat 1’de Harbiye Muhsin Ertuğrul’a gelin”.

Genel Sanat Yönetmeni Ayşenil Şamlıoğlu ve yönetim kurulunun bu haberi o anda duyması ne kadar garipse, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin kültür sanat danışmanı Kenan Işık’ın bile konudan haberdar olmaması kelimenin tam anlamıyla şoke ediciydi. Şehir Tiyatrosuyeni yönetmelik kararı sessiz sedasız hazırlanmış ve apar topar Belediye Meclisi’nden çıkmıştı. İş bir tek İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş’ın imzasına kalmıştı. Ve yeni yönetmelikle sanatçıların değil, belediye bürokratlarının söz sahibi olacağı bir yönetim geliyordu Şehir Tiyatroları’na.

Yönetim kuruluna genel sanat yönetmeni yerine belediye genel sekreter yardımcısı başkanlık edecekti artık. Yedi kişilik kurulda daire başkanı, müdür, bir belediye meclisi üyesi olacaktı.

Bugüne kadar kurum sanatçılarının kendi içlerinden oylayarak seçtiği iki üye artık belediye başkanı tarafından belirlenecekti. Genel sanat yönetmenini de belediye başkanının atadığını düşünürsek, tasarlanan yönetim kurulunda herhangi bir muhalif sesin yer almayacağı aşikardı.

Şehir Tiyatrolarında Yeni Yönetmeliği ‘nde İskender Pala eleştirisi

Yönetmeliğe itiraz etmek için, herhalde bir gecede örgütlenebilecek en kalabalık buluşma gerçekleşti cuma günü Harbiye Muhsin Ertuğrul Sahnesi’nin önünde. Sadece Şehir Tiyatroları’ndan değil, Devlet Tiyatroları’ndan, özel tiyatrolardan sanatçılar, yazar ve eleştirmenler, konservatuvar öğrencileri doldurmuştu sahnenin önünü. Yüzlerde kaygı, çokça da öfke… İskender Pala’nın ateşlediği ‘ Şehir Tiyatroları’nda müstehcen oyunlar oynanıyor’ tartışmalarının bu yönetmeliğe zemin hazırlığı olduğunu düşünüyordu herkes.

Büyükşehir Belediye Meclisi’nin repertuarı belirleme yetkisini ‘edebi kurul’a devretmesine sanatçılar isyan etti: Sanata sanatçı karar verir, tiyatronun t’sinden anlamayanlar değil.

Yönetmeliğin değiştirilmesine karşı çıkan İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisi CHP Grup Sözcüsü Avukat Tuncer Özyavuz şöyle konuştu: ‘Yönetmelik hazırlanırken şehir tiyatrolarına hiç sorulmamış. Son anda bizim vasıtamızla haberleri oldu. Şehir tiyatrolarında sanatsal özgürlüğü yok edip sanatı bürokrasiye bağladılar. Yönetmelikten şehir tiyatrolarının sanat kurumu ibaresi çıkartıldı. Özel hayatta kumar ve içki tiyatrodan temelli çıkartılma sebebi sayıldı. En önemlisi ise dışarıdan hizmet alım yoluyla tiyatro oyunu alma getirildi. Böylece yandaş özel tiyatro gruplarına para aktarılacak.

Tiyatrolarda muhafazakar kokular !

Tiyatronun sanatçılarından Tolga Yeter İŞTİSAN’ın Kadir Topbaş’a hitaben yazdığı mektubu okudu önce… “Yeni yönetmelik, Şehir Tiyatrosu’nun bir ’sanat kurumu’ olma niteliğini ortadan kaldırmaktadır,” deniyordu mektupta: “100. yılını kutlamaya hazırlanan bir sanat kurumunu basit bir şube müdürlüğüne indiren böylesi bir yönetmeliği kabul edilemez buluyoruz.”
Birkaç dakika kesilmeyen alkışların ardından Aslı Öngören aldı sözü ve İstanbullulara seslendi… Tiyatronun seyircilerine… “Bir süredir Şehir Tiyatrosu bir kısım medyanın haksız saldırılarına maruz kalıyordu. Meğer amaç 98 yıldır sanatçıları tarafından yönetilen tiyatromuzun tüm sanatsal işleyişinin belediye bürokratlarına teslim edilmesiymiş,” dedi Öngören… “Ülkemizin tüm kültür sanat ortamını muhafazakarlaştırma harekatıdır bu. Bizce muhafaza edilmesi gereken değerlerse açıktır. Bizim asıl sorumluluğumuz seyircimizle birlikte, daha özgür ve umutlu günlere yürümektir”.

Kalabalık dağılırken Şehir Tiyatrosu sanatçıları salona çekildiler. Bir süre sonra haber geldi. Genel Sanat Yönetmeni Ayşenil Şamlıoğlu, yardımcısı Aliye Uzunatağan ve seçilmiş iki üye; Burteçin Zoga ve Volkan Sağırosmanoğlu istifa etmişti. Dış ilişkiler sorumlusu İrem Arslan Aydın, Sahne Direktörü Hakan Arlı ve Genç Tiyatro Birimi Sorumlusu Tolga Yeter de… Belediye’nin Kültür Sanat Danışmanı Kenan Işık’ın her an istifa edebileceği konuşulurken, pek çok sanatçı da cebinde dilekçesi, sırasını bekliyordu…
“Derdi sanat olan hiçbir sanatçının bu yönetmelikle ve bu yönetmeliği kabul ederek başa gelebilecek yeni bir sanat yönetmeniyle çalışmakla mutlu olabileceğini düşünmüyorum.” diyordu Aslı Öngören. Ve görünüşe göre bu daha başlangıçtı…

Tiyatro sanatçıları öfkeli : 12 Eylül’de bile olmadı

İstanbul Şehir Tiyatrosu sanatçısı Orhan Alkaya, t24 internet sitesindeki yazısında, “Şehir Tiyatroları’nı dünyadaki örnekleri gibi, bağımsız bir yasayla taçlandırmak ve sanat özgürlüğünün önünü açacak koşullara kavuşturmak yerine sonu belli bir sürece, bir kaos üretimine sürüklemek, başta İstanbul seyircisi olmak üzere herkesi ağır yaralayacak. İki yıl sonra yüz yaşına basmaya hazırlanan Şehir Tiyatroları, 12 Eylül döneminde bile layık görülmediği bu hakaretle çok yıpranır, incinir,” dedi.

Yönetmeliği protesto edenler arasında yönetmen Yücel Erten de vardı. Erten ‘Bir sanat kurumunun yönetimi sanatçılara aittir, bazı makamları işgal eden bürokratların beybabasının malı değildir Şehir Tiyatroları. Burada biraz da haddini bilmezlik görüyorum ben. Ben beyin ameliyatı yapıyor muyum? Herkes kendi işine baksın,’ dedi.