Galatasaraylı basketbolcu Cemal Nalga’nın, cezası nedeniyle yeralamayacağı bir müsabakada, takım arkadaşı Tufan Ersöz’ün formasını giyerek, sanki Tufan Ersöz’müşçesine oynadığının saptanması spor kamuoyunda, basketbol camiasında ve Galatasaray Kulübü’nde deprem etkisi yarattı.
Türkiye Basketbol Federasyonu Disiplin Kurulu’nun verdiği, Cemal Nalga’nın oynadığı tüm maçlarda hükmen mağlubiyet ve beş puan silinmesi cezalarının ardından Galatasaray erkek basketbol takımının ligde kalması hayli zorlaştı. Galatasaray Spor Kulübü’nün Yönetim Kurulu üyelerinden basketbol branşından sorumlu iki kişi istifa etti, basketbol şubesinde tüm teknik ve idari kadro değişti, hattâ yenilenen idari kadroda göreve başladığı açıklanan tecrübeli bir spor adamının da bu görevi epey kısa sürdü, bu da artçı bir etki oldu.
Olayın kahramanları durumundaki iki oyuncudan Cemal Nalga’nın aldığı iki yıllık men cezası, henüz yirmi iki yaşında olan bu oyuncunun kariyer gelişimini tehlikeye soktu ki altyapı Millî Takımlarında defalarca forma giymiş olan Cemal’in A Millî Takımımız için her zaman hazır bir genç uzun oyuncu alternatifi olması basketbol kamuoyunun genel arzusuydu. 7 numaralı formanın asıl sahibi Tufan Ersöz de dört aylık men cezası alınca bir bakıma sezonu kapatmaya yakın bir durumla karşı karşıya kaldı.
Kısacası, bir hazırlık maçında, oynaması gereken ama bir anlık öfkesinin sonucu yaptığı hareketten dolayı ceza almış genç bir oyuncuyu oynatmak gibi iyi niyetli gösterilebilecek bir nedenin beraberinde getirdiği uyanıklık düşüncesiyle yapılan bir hareketin bedeli çok ağır ödenmiş oldu. Klasik bir cümleyle “Suçlu ayağa kalk!” demek geliyor insanın içinden ama asıl suçluyu bulup cezalandırmanın, sorunu kökten çözüp çözmeyeceğinin tartışılmasının gerektiği düşüncesindeyim çünkü burada hileye ve sahtekârlığa meyleden çarpık bir zihniyetin ortadan kaldırılmasının gereği asıl unsur olarak karşımıza çıkıyor kanımca.
Olaya değişik açılardan bakmamız mümkün görünüyor. Örneğin; olayın mağduru genç sporcuya kalırsa, o kendisine verilen talimatı yerine getirdi, sahaya çıktı ve görevini yaptı. Teknik kadroya kalırsa, form tutması gereken genç bir oyuncuyu oynatmak için hileye başvurarak risk aldılar ama işin aslı o ki aslında kendilerine göre risk alırken bu genç sporcunun kariyerini riske soktular, onu tam anlamıyla ateşe attılar. Gerek teknik gerekse idari kadronun böyle bir sorumsuzluğu ve pervasızlığı nasıl gösterebildiği, üzerinde etraflıca tartışılması gereken bir husustur. Ayrıca, sporcuya, kendisine söyleneni kayıtsız şartsız yapan, hattâ kendisinin zarar görmesi riskini dahi sorgulamayan biri, adetâ bir köle gibi yaklaşılması, gerek spor ahlakı gerekse profesyonellik bakımından vahim bir durumdur. Sporcunun, her ne kadar talimat almış olsa bile, yaptığı hareketin yanlış olduğunu göre göre buna itiraz etmemesi, olayın vahametini artıran diğer boyutudur.
Bu vahim tablo, ülkemizde profesyonel sporun kanayan yaralarında olan profesyonellik kavramının eksikliğini tüm çıplaklığıyla ortaya koymuştur. Profesyonellik kavramının eksikliği ise bana göre eğitim noksanlığından kaynaklanmaktadır. Sporu profesyonel bir meslek olarak icra edecek sporcularla birlikte teknik ve idari kadrolarda görev yapanlarda gerek sportif gerek kültürel temel eğitim eksik kalınca profesyonellik bilinci oluşamamakta, bir de bunun üzerine kısa vadeli başarı beklentisinin yarattığı baskı eklenince, sonuca ulaşmak için kuralları çiğnemekte beis görmeme anlayışı derin bir şekilde yerleşebilmekte ve bu kural tanımazlık, kural hâlini almaktadır. Bu kanayan yarayı tedavi etmenin temel yöntemi, sporcuların, yöneticiler ile idari ve teknik kadrolarda çalışanların eğitiminden geçiyor ki eğitimle sporcuların bilinçlendirilmesi ve bunun altyapıdan itibaren temel eğitimle başlamasında fayda görülüyor. Aksi hâlde benzer vakalar kaçınılmaz olacak, bunlardan ders alınmadıkça da birilerinin canı yanacak.
