“Devlet memuru olsam anketöre ‘oyum hayır’ diyemem”

Yaptığı son referandum anketiyle ‘Hayır’ oylarının yüzde 51’le önde olduğunu açıklayan SONAR Başkanı Hakan Bayrakçı çalışmasının detaylarını anlattı.

Anayasa değişikliği referandumuna 1 aydan az bir zaman kalmışken araştırma şirketleri de yaptıkları anket çalışmalarının sonuçlarını kamuoyuna açıklamaya devam ediyor. Son olarak SONAR, 10-24 Mart tarihleri arasında 5 bin kişiyle gerçekleştirdiği çalışmalarının sonuçlarını açıkladı. Buna göre, ‘Hayır’ oyları yüzde 51.02’yle önde. Araştırma ayrıca, referandumun kaderinin kararsız seçmenin elinde olduğunu da gösterdi.

Sonuçları RS FM’de yayınlanan Yavuz Oğhan’dan Bidebunudinle programında değerlendiren SONAR Araştırma Şirketi Başkanı Hakan Bayrakçı, 15 Temmuz’da yaşanan darbe girişimi sonrası ilan edilen OHAL ve mağdurlarıyla ilgili önemli bir faktöre dikkat çekti. Bayrakçı, çoğu kararsız seçmenin siyasi görüşleri nedeniyle damgalanmamak adına anketlerde kendisini, ‘kararsız’ olarak nitelendirdiği görüşünde. Yani ‘kararsız’ seçmen aslında oyunu saklıyor olabilir.

Anket şirketleri için önemli olanın doğru sonucu bulmak olduğunu kaydeden Bayrakçı, objektif bir şekilde yapılan ‘ham’ anketlerde sonucun başa baş olduğunu belirtti. Bayrakçı, kararsızların hesap edilmediği anketlerin sonuçlarının yüzde 42’ye 42 ya da yüzde 41’e 42 oranında olduğunu ifade etti.
Anketlerde kararsızların ‘orantısal’ olarak dağıtıldığını söyleyen Bayrakçı, şu değerlendirmeyi yaptı:

“Burada önemli olan şudur: Ham anketlerde ister 1 puan ‘Evet’ ya da ‘Hayır’ önde çıksın, önemli olan kararsız kalan yüzde 15’lik kısmın kararıdır. Ancak kararsız olarak adlandırılan o kısmın büyük çoğunluğu, aslında kendi görüşünü çeşitli nedenlerden ötürü söyleyemeyen kişiler. Örneğin, Türk seçmenin yüzde 6’sı memur. Ben öğretmen olsam, görüşüm de ‘Hayır’ olsa, kapıma gelen anketöre oyumu söyleyemem. Niye? Çünkü OHAL var, 1 dakikada atarlar işten. Eskiden devlet memurları kolay kolay işten atılamıyordu. Ancak şimdi OHAL olduğu için KHK ile atılabiliyorlar. Ben devletten maaş alan birisi olsam ben kapıma gelen ‘Hayır’ oyu vereceğim diyemem. Yani bir kere, devlet memurları görüşlerini katiyen söyleyemiyor. Artık devlet ile işi olmayanlar da çekiniyor.”

Bayrakçı, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Başbakan Binali Yıldırım başta olmak üzere pek çok siyasinin açıkladığı anket sonuçlarıyla ilgili de konuştu. “Cumhurbaşkanına verilen üç anketten birinde yüzde 53 ‘Evet’, diğerinde yüzde 52 ‘Evet’, bir diğerinde yüzde 53.5 ‘Evet’ çıkmış” diyen Bayrakçı şöyle devam etti:

“Bu sonuçları çıkaran arkadaşlarımız hile yapıyor ya da liderlere hoş gözükmek için bu rakamları buluyor demiyorum. Kararsızları orantısal olarak dağıttıklarında bu sonuç çıkıyor. Öte yandan şirket sahiplerinden biri bana ‘Cumhurbaşkanına yüzde 52 ‘evet’ dedim ama tedirginim. Çünkü kararsızlar sandıkta orantısal olarak dağılmayacak. Kararsızlar içinde ‘hayır’ fazla gibi geliyor’ dedi. Dolayısıyla ham anketlerde sonuç başa baş gidiyor ve neredeyse her şirkette rakamlar aynı. Ancak kararsızların dağılımında farklı sonuçlar çıkıyor.”

SONAR’ın son anketinde ‘Hayır’ oylarının önde çıkmasına da değinen Bayrakçı “Yaptığımız bir ankette ‘Evet’ 1 puan önde çıktı. Başka bir ankette ise ‘Hayır’ 1 puan önde çıktı. En sonunda yaptığım hesaplara göre 52-53 oranında ‘Hayır’ çıkabilir gibi geliyor. Ama araştırma rakamlarına sadık kalarak ve temkinli yaklaşarak baktığımızda 51 küsurluk ‘Hayır’ı bulduk. Ama bu rakam 52 olursa da şaşırmam” dedi.

ANAR Araştırma Genel Müdürü İbrahim Uslu’nun ‘MHP seçmeninin büyük bir kısmının ‘Hayır’ oyu verecek’ açıklamasına da değinen Bayrakçı “MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli ne kadar kızarsa kızsın, bütün araştırma şirketleri MHP seçmeninin en az 3’te 2’sinin ‘Hayır’ oyu kullanacağını söylüyor” ifadelerini kullandı.

AKP seçmeninin ne kadarının ‘hayır’ oyu vereceği de merak edilen konulardan biri. Bu konuyu değerlendiren Bayrakçı, AKP seçmeninin oyunu daha saptayamadığını ancak gözlemlerine göre seçmenin bir kısmının tereddüt içerisinde olduğunu belirtti. Bayrakçı, Erdoğan’ın 15 Temmuz darbe girişiminden sonra popülaritesinin arttırdığını ve AKP’nin oylarının yüzde 43’ten yüzde 49’lara çıktığını söyledi.

Değerlendirme yaparken hangi oy oranını baz alacaklarına karar veremediklerini de belirten Bayrakçı, şunları söyledi: “Gördüğüm kadarıyla AKP seçmeninin en azından onda biri ‘Hayır’ oyu kullanacak. Seçmeni yüzde 43 olarak baz alsak onda biri 4 yapar. Kaldı ki, AKP’nin yüzde 43-45’lik oyunun tamamı Sayın Erdoğan’ın hayranları değil. Belki 25 puanlık kısım Erdoğan’a hayran olduğu için oy veriyordur. Ama geriye kalan 15 puan ‘istikrar, sağ parti ya da CHP’ye vermiyorum’ diye verilen oylar. O kitle de referandumda ‘Hayır’ oyu vereceği tahmin edilen kitle.”

Öte yandan Güneydoğu’nun üç ilinde telefonla anket yaptırdığını söyleyen Bayrakçı “Van, Mardin ve bir Güneydoğu ilinden daha alınan 300’ü aşkın telefon kayıtlarını tekrar tekrar dinledim ve bana göre Güneydoğu’dan ciddi oranda ‘Hayır’ çıkacak. Yanılabilirim de ama tahminim böyle. Bazı arkadaşlarım bana ‘Güneydoğu’dan Evet çıkacak’ diyor. Ama benim görüşüm ‘Hayır’ çıkacağı yönünde” diye konuştu.