Sanat eleştirmeni ve tarihçisi Dr. Özkan Eroğlu ‘nun bu haftaki “ Haftanın sanat durumu ” adlı makalesini sizlerle paylaşıyoruz.
Rosemarie Trockel sergisi
Öncelikle Milli Reasurans Sanat Galerisi’ndeki “Çizimler/Nesneler/Videolar başlıklı Trockel sergisinden söz etmek istiyorum. Sergi, bir kadın sanatçının nasıl dik durabilip de, sanatını tüm erdemiyle ortaya koyduğunun gösterisini yapıyor. 1980’li yılların erkek egemen sanat ortamı Trockel’i buna karşı bir tavır geliştirmeye itmiştir. Sergisinde sanatçı refleksinin rahatlığını hemen her çalışmada görebilmek mümkün. Ülkemizin tüm kadın sanatçılarının başta olmak üzere herkesin dikkatle irdeleyerek bu sergiye görmelerde bulunmaları iyi olabilir. Bu sergide her insan bir şeyler bulabilir. Sanatının özeleştirisini de yapmayı bilen bir sanatçı tipi Trockel. Başarısı da zaten buradan kaynaklanıyor. Şu tarih itibariyle İstanbul’daki en iyi sergi.
Kamil Fırat’ın fotoğrafları
Galeri G-Art’da sergilenen fotoğraf sanatçısı Fırat’ın “Taşyüzler” başlıklı sergisindeki imge seçimi, etkileyici bir süreçle izleyiciyle karşı karşıya. Kunt ve arkaik, hatta yarım kalan heykel bedenlerin fotoğraflara kaydedildiği, sonra bu fotoğrafların resimsel arka yüzey kabullenmesine itilerek, üzerine teğet boya değmelerinin de çekilerek ele alınması, öncelikle enteresan bir fotoğrafik-boyasallık ilişkisini gözler önüne sermekte. Yalnız burada bir noktada şöyle bir eleştiri ileri sürebilirim ki, o da zaten insan vücudunun kendi içinden teğetlere imkan veren yanlarını, daha sonradan atılan inorganik/sentetik sayılabilecek boya teğetlerle zaman zaman bir kalabalıklığa sürüklenmesi gerçeği. Durmak ve yeniden başlamak gerçekliği üzerinden Kamil Fırat’ın çalışmalarına yeniden ve yeniden görmelerde bulunması sanatının geleceği açısından faydalı olabilir.
İstanbul Modern Sanat Galerisi (Müzesi)
Her yazışımda Tate Modern’in aklıma gelmesi, yaratıcı olmaktaki kısırlığına daha kurulduğu günden itibaren işaret ettiğimiz bu kurumun gene daimi koleksiyonunda fazlaca bir yenileme yok. Bir dönem belki de Modern Türk resim sanatının başlangıç noktası olması gereken Avni Lifij’in bir çalışmasının bile yer almaması (halen var mı bilmiyorum, gözüme çarpadı bu gezdiğimde de) benden hep eleştiri almasına neden olmuştur. İllüstratif, dekoratif ve belli bilinen üslupları tekrarlayan, özellikle orta yaş sanatçı çalışmalarında bir zayıflık dikkati çekiyordu. Örneğin o, tüllerle falan yapılan dekoratif ve son derece de illüstratif çalışmalarıyla İrfan Önürmen’in duvara asılı çalışması ve başka isimlerin benzeri bazı çalışmaları ne kadar sakil duruyordu; anlatamam.
Gelelim çok küratörlü, çok sanatçılı ve az derinlikli “Hayal ve Hakikat” sergisine. Kadın sanatçılardan kurulu bu sergi hakkında tanrı versinki bir mizan; Rosemarie Trockel sergisi de var gündemde. Her iki sergiyi gören ne demek istediğimi anlayacaktır. Kanımca dağılırsan, kaybolmaya mahkûmsundur. Bu sergide de dağınılmış ve kaybolunmuştur. Neyse ilerleyen günlerde bu iki kadın ve kadın varlığına dayalı sergiyi karşılaştıran bir yazı da kaleme alıp, durumu daha ayrıntılı gözler önüne sermeye çalışacağım.
Rutkay Aziz’in Altın Portakal’da yaptığı konuşma
Bu heyecanlı konuşmadan kamuouyunun çok etkilendiğini, özellikle twitterdan öğrenmiş durumdayım. Bunun üzerine youtube’dan konuşmayı izledim. Hayli heyecanlanmış Aziz ve bir önder havasında konuşmuş. Peki ne diyor? Aslında sanat üzerine düşünen, yazan birçok kişinin dediğini… Sadece biraz ateşli bir üslupla dile getiriyor düşüncelerini. Üç beş dakikalık bu konuşma bile konuşmayan, korkak toplumumu etkiliyor. Çünkü kalabalıktan bir kişi, bir adım fazla atarak öne çıkıyor. Keşke bu öne çıkışlar artarak devam etse ve insanlar bu tip konuşmalar yapmak için belli yaşları beklemese, ya da sadece bu konuşmalarını ufak dost meclislerine sıkıştırmasalar…
Dr. Özkan Eroğlu
