Sportif alanda zihinsel performans antrenörlüğü yapan NationalTurk yorumcusu Ersin Afacan’ın ‘İncinve ve Zarar Görme’ başlıklı yazısı;
Geçtiğimiz günlerde Manisa’da, Manşet gazetesi spor muhabiri Mustafa Tatlı ile Manisaspor U-16 takımı antrenörü Eser Evin arasında bir gerginlik yaşandı. Mustafa Tatlı’nın, Eser Evin’in antrenör kimliği hakkında yazdığı bir yazıdan dolayı bu olayın yaşandığı konuşuluyor. O yazıyı ben de okudum ve yazı hakkında da yorum yapabilirim fakat herkesin ifade özgürlüğüne saygı duyarak asıl ilgi alanımız olan sporun psiko-sosyal alanının temel taşlarından biri olan antrenör davranışını analiz etmek istiyorum.
Olayın “kendini kontrol” boyutu önemlidir. Böyle bir duruma maruz kalan çalıştığım sporcularıma, antrenörlerime ve yöneticilerime “incinme ile zarar görme” arasındaki farktan bahsediyorum. Çünkü sporun içindeki insanları incitmeye çalışacak pek çok kişi var ve sporun içindeki insanlar, incinmemeyi öğrenirse kendilerini çok sayıda kaygıdan ve belki de zarardan koruyabilir. Yani sporun içindeki insanların incinmeyi reddetme seçenekleri var. Sadece bunu nasıl yapacaklarını bilmeleri gerekiyor.
İnsanlar kendi rızaları olmadan incinemezler. Yani iradeniz dışında zarar görebilirsiniz ama iradeniz dışında incinemezsiniz. Mesela sizden borç alan birisi borcunu ödemezse zarar görürsünüz ki bu durum iradeniz dışındadır. Fakat siz bu duruma “aptal yerine konuldum” tarzında yorumlar getirirseniz incinmeyi kabul etmiş olursunuz.
Bizim mental antrenmanların felsefi temelini oluşturan Stoacı felsefenin temsilcilerinden Roma İmparatoru Marcus Aurelius, öğretmeni Epiktetos’tan şunu öğrenmiştir: “Bizi rahatsız eden olaylar değil onları görüş biçimimizdir.” Dolayısıyla M.Aurelius der ki “Düşünceni yok et, şikayetin de yok olur. ‘İncitildim’ şikayetini ortadan kaldır, incinme de ortadan kalkar.”
Bu felsefeden yola çıkarak sporun içindeki insanlara, bir eleştirinin veya hakaretin veya küfürün fiili saldırıya geçmek gibi bir misilleme için haklı bir sebep olmadığını öğretmek gerekir. Ayrıca sporun içindeki insanlara, sözlerle incinmelerini önleyebilmek için onların kendilerine ait ahlaki bir öz değer geliştirmelerine yardımcı olmak gerekir. Böylece başkalarının onlar hakkındaki düşünceleri ve söyledikleri, kendi düşünceleri ve hayatlarında önemli olan insanların düşündüklerinden daha az önemli olacaktır.
Eser Evin gibi BESYO mezunu ve profesyonel bir kulübün altyapısında çalışan antrenörlerin profesyonelce yaşaması, olaylara ve kişilere vereceği tepki, imajını geliştirme adına yapacağı çalışmalar, mental antrenmanın konularından biridir ve mental antrenman sayesinde öğrenilir. Dolayısıyla hem BESYO’larda bu konulara daha çok önem verilmeli hem de kulüpler antrenörlerinin gelişimleri için onlara mental destek verecek kişilerle çalışmalıdır. Çünkü mental destek almak profesyonel bir kulüp, antrenör, sporcu ve hatta yönetici olmanın bedelidir. Yani sıradan değil de farklı ve etkili bir profesyonel olmak için mental destek şart!
Makalemi filozof Epiktetos’un “Düşünceler ve Sohbetler” adlı kitabından bir alıntı ile bitiriyorum: “Bir taşa küfret; neye yarar bu? Taş seni duymaz. İşte bu sebeple taşı taklit et ve sana edilen küfürleri duyma”
Ersin Afacan / NationalTurk
twitter.com/mentaldestek
