NationalTurk yorumcusu ve sportif alanda zihinsel performans antrenörlüğü yapan sosyal bilim uzmanı olan Ersin Afacan’ın ‘Devre Arası’ başlıklı yazısı;

Elazığspor-BJK maçından sonra Elazığspor teknik direktörü Yılmaz Vural şunları söyledi: “1 dakika uzatma verdi hakem. Uzatmanın süresi doldu, devam ettiriyor. Devam devam golü yedik. Bu bir haksızlıktı. Öttür kardeşim düdüğü, gol olmasını mı bekliyordun? İçeri girdim çocukları motive edemedim. Hepsi çökmüştü. Oyuncuları bir daha geri döndüremedim.”

Bu açıklama Türk futbolunun kalitesinin düşüklüğü açısından önemli göstergeleri barındırıyor. Öncelikle sporcu açısından olayı ele alalım. Profesyonel yani yarışmacı bir sporcu, maç ortamında her zaman ve her yerde motivasyonunu korumasını bilmelidir. Sadece bilmek değil uygulamak da önemlidir. Çünkü sporcular, bilgileri ile değil alışkanlıkları ile yaşar ve spor yapar. Yani sporcuların yaşadığı duygular, performansa doğrudan etki eder. Onun için duygularını tanımayan ve yönetemeyen sporcu başarılı olamaz.

Hakem tarafından haksızlığa uğratıldığını düşünen sporcu, o an yaşadığı sorunla ilgili etkin mücadele edebilmelidir. Bunun için de içsel motivasyona önem vermelidir. Maçın biten ilk devresinde skora etki eden gole değil o devre performans olarak yaptıklarına ve 2.devre yapacaklarına odaklanmalıdır. Bir sporcu her durumda meydan okumayı ve rekabeti sevmelidir. Devre arasında soyunma odasında oturan ve meydan okuyan tutum içinde olan bir sporcu mesela aklından şunu geçirebilir: “2.devre her şeyimi sahaya yansıtacağım ve en iyi oyunumu oynayacağım.” Peki neden böyle konuşmalıdır? Çünkü zihinsel dayanıklılık, olumlu içsel konuşma ister. Ayrıca takımın coşku ve enerjisine katkı sağlamak için de şöyle konuşabilir: “Eğer biz Elazığspor isek bunların bilmesi gereken bir şey var. Biz vazgeçmedikçe onlar kazanamaz.” Sonuç olarak bir sporcu, istikrarlı performans sergilemek için etkili düşünmeyi ve etkili odaklanmayı bilmelidir.

Şimdi de teknik direktör açısından olayı ele alalım. Bir teknik direktör ve antrenörün öncelikli görevi, her zaman sporcusunun huzuruna ve güvenine yardımcı olmaktır. Ayrıca etkili bir antrenörün temel özelliklerinden biri de motivasyon becerisidir. Eğer Yılmaz Vural, sporcuları motive edemediyse motivasyon araçlarını gözden geçirmelidir. Ayrıca 15 dakikalık devre araları 3’erli 5 dakikalar şeklinde planlanabilir:
1. 5 dakikada sporcuların fiziksel olarak kendilerine gelmeleri sağlanır.
2. 5 dakikada teknik direktör, ilk devrenin değerlendirmesini ve ikinci devrenin taktiklerini anlatır.
3. 5 dakikada futbolcular kendilerini ikinci devreye hazırlarken aralarında küçük değerlendirmeler yapar. Teknik direktör de bireysel konuşmalar yapar.

Yani Elazığsporlu futbolcular, yukarıda anlatmaya çalıştığım tarzda içsel motivasyon ve Yılmaz Vural’ın aracılığı ile dışsal motivasyon unsurları ile desteklenmiş bir şekilde 2.devreye çıkabilirdi. Fakat bütün bunların yapılabilmesi için mental antrenmanların yapılması gerekmektedir. Bu da yapılmadığı için dededen kalma babadan görme usuller devam ediyor ve koca maçın sonucu kolaycı bir zihniyetle maçın hakeminin bir hatasına bağlanıyor.

Ersin Afacan / NationalTurk