“Türkiye samimiyetle Avrupa Birliğine üye olmak istiyor”

Başbakan Yıldırım, “Avrupa Birliği özellikle İngiltere’nin ‘çıkma’ kararından sonra tekrar düşünmeli, gelecek vizyonunu net bir şekilde ortaya koyması lazım. Türkiye samimiyetle birliğe üye olmak istiyor.” dedi.

Başbakan Binali Yıldırım, Macaristan Başbakanı Viktor Orban ile görüşmesinin ardından, Çankaya Köşkü’nde düzenlenen ortak basın toplantısındaki konuşmasına, Macarca “Hoş geldin” anlamına gelen “Üdvözölyük” diyerek başladı ve “Aynı kökten geliyoruz ama dilimizdeki kelimelerin telaffuzu kolay değil, hepimizin Atilla’nın torunlarıyız.” diye konuştu.

Bu sabah iki ülke arasında Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Toplantısı’nın üçüncüsünü yaptıklarını hatırlatan Yıldırım, 6 bakanın karşılıklı bu toplantıda kendileriyle beraber olduğunu belirtti.

Macaristan hükümetinin 15 Temmuz darbe girişimi sırası ve sonrasında Türkiye’ye gösterdiği dayanışma için Macaristan Başbakanı Orban’a teşekkür eden Yıldırım, “Macaristan 16 Temmuz sabahı darbeden hemen sonra hiçbir tereddüt göstermeden ülkemize, demokrasimize seçimle işbaşına gelen Cumhurbaşkanımıza, hükümetimize, Türk halkına gayet net açık bir destek vermiştir. Bu bakımdan Macaristan’ın bu tutumu bazı dost bildiğimiz ülkelere önemli bir ibret olmuştur.” ifadesini kullandı.

Yıldırım, Macar halkı ile tarihten gelen bir dostluk olduğunu belirterek, ikili ilişkilerin de günden de gelişerek devam ettiğine işaret etti.

Macaristan ve Türkiye arasındaki münasebetleri yüksek düzeyli iş birliği seviyesine çıkarmaktan memnuniyet duyduklarını bildiren Başbakan Yıldırım, iki ülkenin pek çok konuda da aynı düşüncelere sahip olduğunu kaydetti.

Son dönemde Macaristan ve Türkiye arasında üst düzey resmi ziyaret trafiğinin de ilişkilerin gelişmesine olumlu katkı sağladığını aktaran Yıldırım, özellikle TİKA’nın da iş birliğiyle gerçekleştirilen kültürel mirasların ihyasına yönelik çalışmaların memnuniyet verici bir seviyede olduğunu vurguladı.

Gülbaba Türbesi’nin restorasyon çalışmalarının bu yıl sonuna kadar tamamlanacağını aktaran Başbakan Yıldırım, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın ziyareti ile türbenin bu sonbaharda açılmasının mümkün olacağını ifade etti.

Üst düzey ziyaretleri devam ettirme kararı aldıklarına işaret eden Yıldırım, ikili siyasi ilişkilerin son derece iyi olduğunu ancak ticari ilişkilerde artış hızının beklentilerin altında bulunduğunu kaydetti. Ticari ilişkileri artırmanın yollarını da konuştuklarını anlatan Yıldırım, kısa vadede 5 milyar dolar ticaret hacmine ulaşmayı hedeflediklerini belirtti.

Başbakan Yıldırım, Macaristan’ın Türk iş adamlarına seyahat kolaylığının sağlaması ve taşımacılığın biraz daha serbestleştirilmesi yönünde neler yapılabileceği konusunun görüşülmesi konusunda mutabık kaldıklarını ifade etti.

Macaristan ve Türkiye arasında ortak sınır olmasa bile Macaristan’ı komşu gibi gördüklerini vurgulayan Yıldırım, İstanbul’dan Budapeşte’ye 1,5 saatlik uçuşla gidilebildiğini belirtti.

Coğrafi yakınlığın ilişkilerin gelişmesinde büyük bir avantaj sağladığına işaret eden Yıldırım, Avrupa’nın kalbine, merkezine geçiş yollarında bulunan Macaristan’ın, Avrasya’nın kalbindeki Türkiye arasındaki iş birliği ortak yatırım fırsatlarının Balkanları ve Türkiye’yi yakından etkilediğini bildirdi.

“Maalesef son 2 yılda beklenen gelişmeyi göremedik”
Türkiye’nin genç, dinamik bir nüfusunun bulunduğunu ifade eden Yıldırım, Macaristan’ın da Türkiye’deki uzun vadeli yatırımlarını hızlandırmasını arzu ettiklerini aktardı.

Başbakan Yıldırım, turizmde Macaristan’dan maalesef son 2 yılda beklenen gelişmeyi göremediklerini belirterek, bunun geçici bir durum olduğunu düşündüklerini ve kısa zamanda turizmde eski günleri tekrar yakalamayı ümit ettiklerini aktardı.

Türkiye ve Macaristan arasındaki ilişkilerin siyasi ve ekonomik yönden sınırlı kalmadığını vurgulayan Yıldırım, kültürün önemine değinerek, iki ülkenin de birbirleri ile ilgili izlerinin mevcut olduğunu belirtti.

Başbakan Binali Yıldırım, iki ülke arasındaki ortak kültür mirasının ihya edilmesi bağlamında Velibey Hamamı müştemilatı, Kiraly Ilıcası, Peşteki Yakovalı Hasan Paşa Camisi, İdris Baba Türbesi, Zigetvar’daki Sultan Süleyman Camisi’nin ihyası dahil olmak üzere, kültür varlıklarını kapsayan restorasyon çalışmalarını Macaristan hükümeti ile yakın iş birliği içerisinde gerçekleştirmek istediklerini anlattı.

Zigetvar Türbesi’nin yerinin tespiti çalışmaları
Yıldırım, TİKA’nın yaptığı çalışmaların Macaristan hükümeti tarafından da desteklenmesinden ve TİKA Başkanı Serdar Çam’a, Macar liyakat nişanı verme kararı alınmasından dolayı da teşekkürlerini iletti.

Kanuni Sultan Süleyman’ın iç organlarının gömülü olduğu Zigetvar Türbesi’nin yerinin tespiti amacıyla Macar makamları ve TİKA’nın önemli çalışmalar yaptığını belirten Yıldırım, “Bu konuda Sayın Başbakan gerekli adımların atılacağını ifade etmiştir. Bunun için de şükranlarımızı sunuyoruz. Macaristan ve Türkiye olarak yapacağımız çok şey var. Ortak yatırımlar, eğitim alanındaki iş birliği hızlandırılabilir, araştırma-geliştirme, bilim teknoloji konularında Macaristan’ın önemli imkanları var. 11 ödüllü bilim adamı var. Ayrıca Macaristan uluslararası spor alanında da çok iddialı bir ülke. Gençlik ve Spor alanında da yapacağımız birçok proje var.” değerlendirmesinde bulundu.

“Türkiye, yarım asırdır AB’ye ortak olmaya çalışıyor”
Açıklamalarının ardından gazetecilerin sorularını yanıtlayan Başbakan Yıldırım, iki ülke arasında yapılması planlanan mega projelere ilişkin soru üzerine, “Çeşitli seçenekler var. Bunları bakanlarımız karşılıklı çalışacaklar, daha somut hale getirecekler, adını koyacağız, ondan sonra da karşılıklı bu projeleri hayata geçireceğiz.” dedi.

Türkiye-AB ilişkilerine ilişkin soru üzerine Yıldırım, AB-Türkiye ilişkilerinin geçmişinin çok uzun olduğunu, Türkiye’nin neredeyse yarım asırdır AB’ye ortak olmaya çalıştığına değindi.

Başbakan Yıldırım, “Sonradan gelenler geldi, geçti, biz halen görüşmeye devam ediyoruz. Bizim buradaki bakışımız çok net, Avrupa Birliği, özellikle İngiltere’nin ‘çıkma’ kararından sonra tekrar düşünmeli, gelecek vizyonunu ortaya koyması lazım. Kafa karışıklığını bir kenara bırakması lazım. Biz bunu öneriyoruz. Türkiye, samimiyetle birliğe üye olmak istiyor.” diye konuştu.

“Macaristan’ın tutumunda tereddüt yok”
Türkiye’nin, birliğe üye olması konusunda Macaristan’ın tutumunda başından beri herhangi bir tereddüt olmadığını, her ortamda ve her şart altında Türkiye’nin üyeliğini desteklediğini anlatan Yıldırım, bunu takdirle karşıladığını belirtti.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, 25 Mayıs’ta Brüksel’de yaptığı temaslarda alınan, “Artık geçmişi bırakalım, önümüzdeki 1 yıl için çalışma programı hazırlayalım. Bunun çerçevesini belirleyelim.” kararını hatırlatan Yıldırım, AB Komisyonu’nun Komşuluk Politikası ve Genişleme Müzakerelerinden Sorumlu Üyesi Johannes Hahn’ın birkaç gün sonra Türkiye’ye geleceğini, kendisiyle bu konuda görüşme yapacağını aktardı.

Başbakan Yıldırım, “Biz samimiyiz ama artık bu iş uzadıkça, işin olabilirliği sorgulanmaya başlanıyor. Hani bizde bir laf vardır, ‘Fazla naz aşık usandırır.’ Avrupa Birliği’nin bu konuda biraz daha hızlı davranmasında fayda var.” ifadesini kullandı.

Ortak üniversite ve ortak iki dilli lise
Macaristan Başbakanı Viktor Orban, uluslararası göçle mücadelede Türkiye’nin çabalarından ötürü Başbakan Yıldırım’a teşekkür ederek, “Macaristan takdir ve saygılarını sunuyor. Türkiye sadece Macaristan’ı değil tüm Avrupa’yı koruyor. Herkesin bunun farkında olması gerekir.” dedi.

Orban, Türkiye ve Avrupa Birliği (AB) ilişkileri konusunda, “Sadece ‘görüşme veya müzakere ediyoruz’ konusu yok. Avrupa’nın Türkiye’ye ihtiyacı var. Bir müzakere başladıysa bunu saygılı şekilde sürdürmek lazım.” dedi.

Türkiye’nin istikrarlı ve güçlü bir ülke olmasının, Macaristan’ın çıkarına olduğuna işaret eden Orban, Türkiye’deki anayasa değişikliği sürecinin başarıyla tamamlanması temennisinde bulundu ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı kutladı.

Uluslararası forumlarda Türkiye ile işbirliği yaptıklarını belirten Orban, “Bazen zaman zaman ortaya çıkan çifte standartlara karşı adım atıyoruz. Bazı ülkelere farklı bazı ülkelere farklı standartlar uygulanmasını doğru bulmuyoruz. Adil tutum ve davranışlar gösterilmesi istiyoruz.” dedi.

İki ülke dostluğunun tarihi temellere dayandığını vurgulayan Orban, ortak kültürel değerlerin yaşatılması hedefiyle genç nesillerin yakınlaşmalarının sağlanması gerektiğini belirtti.

Bu kapsamda eğitim alanında ortak üniversite ve ortak iki dilli lise gibi önemli anlaşmalar yaptıklarını dile getiren Orban, Başbakan Yıldırım’dan gelen bu öneriyi memnuniyetle karşıladığını ve bu konuda çalışmalar yapacaklarını kaydetti.

İki ülke arasında ekonomik ilişkilere yönelik bir soruya Orban, ekonomik ilişkilerin bu sene iyi gelişmeler gösterdiğini, ancak potansiyelin çok daha fazla olduğunu anlattı.

Orban, “Ticaret alanında aslında siyaset, engelleri kaldırdı. Bizim de girişimlerde bulunmamız gerekiyor. Macaristan’da ciddi Türk yatırımları var. Başbakan’a daha fazla fırsatları olan bazı alanlar önerdik.” diye konuştu.

Viktor Orban, Türkiye-AB ilişkileri konusundaki soruya cevaben de şunları kaydetti:

“Sadece müzakereler değil ama bu konuya sağduyu ile sakin şekilde bakarsak…Türkiye çok kısa sürede en büyük güç olacak, Avrupa diye adlandırdığımız bölgede. Türkiye’nin de katılmak istediği bölgede. Sizler 80 milyonsunuz ve kısa sürede 100 milyon olacaksınız. Büyüyorsunuz, nüfus artıyor ve olumlu bir millet. Birçok Avrupa ülkesinde buna karşılık nüfus azalmakta. Şüpheler ve endişeler var gelecekle ilgili. Türkiye yakın zamanda 100 milyonluk bir ülke olacak. En büyük ekonomiler arasında ve ordusu en güçlü ordularından biri. Sadece ‘görüşme veya müzakere ediyoruz’ konusu yok. Avrupa’nın Türkiye’ye ihtiyacı var. Bir müzakere başladıysa bunu saygılı şekilde sürdürmek lazım. Öylesine uzun bir yük altındaysa bir ülke uzun vadeli konuları kısa vadeli konuları havale edemeyiz. Yani, ‘askıya alma veya dondurma’ gibi şeyleri kesinlikle desteklemiyoruz. Avrupa’nın Türkiye ile büyük bir anlaşmaya ihtiyacı var. Avrupa’nın, Türkiye’ye saygı ve hak ettiği takdiri göstermesi lazım. Türkiye ile bütün müzakereleri destekliyoruz.”