Fransa’da Bayrou hükümeti düştü
Fransa’da yaklaşık 9 aydır görevde olan Başbakan François Bayrou’nun azınlık hükümeti, Ulusal Meclis’te yapılan güven oylamasında 194 “evet”e karşı 364 “hayır” oyuyla düştü. Beşinci Cumhuriyet’te ilk kez bir hükümet, kendi girişimiyle gittiği güven oylamasından destek alamadı.
Fransa’da parlamentonun alt kanadı Ulusal Meclis, olağanüstü oturumda Bayrou hükümeti için güven oylaması yaptı. Yaklaşık dokuz ay önce göreve başlayan azınlık hükümeti 194 kabul oyuna karşı 364 ret oyuyla güvenoyu alamadı ve düştü. 1958’den bu yana ilk kez bir hükümet, kendi inisiyatifiyle götürdüğü güven oylamasında parlamenter desteği bulamayarak iktidardan ayrılmış oldu. Oylama öncesi siyasi grupların sert mesajlar verdiği genel kurul oturumu gergin geçti.
Bayrou’dan “doğruluk testi” vurgusu
Bayrou, hükümeti güven oylamasına götürme kararını “doğruluk testi” olarak niteledi. “2000 yılından bu yana diğerlerinden daha az üreten bir ülke haline geldik” diyen Başbakan, Fransa’nın yaklaşık 50 yıldır dengeli bütçeye sahip olmadığını söyledi. Ülkenin borç krizini “iç kanama” benzetmesiyle anlatan Bayrou, borca boyun eğmenin askeri güce boyun eğmekle eşdeğer olduğunu ifade etti.
İktidar kanadından “Meclis kendi sorununu Fransızlara yansıtmasın” çağrısı
Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un partisi Rönesans’ın Grup Başkanvekili Gabriel Attal, parlamentonun sorunlarını halka yansıtmadan çözmesi gerektiğini savunarak hükümetin düşmesinin siyasete güveni zedeleyeceğini belirtti.
Muhalefetten sert tepkiler: “Yenilginizi zafere çeviremeyeceksiniz”
Sosyalist Parti’nin Grup Başkanvekili Boris Vallaud, Macron’u yaşanan siyasi krizin sorumlusu ilan ederek hükümete güven oyu vermeyeceklerini yineledi ve “Sayın Başbakan, yenilginizi zafere çeviremeyeceksiniz” dedi. Aşırı sağ Ulusal Birlik’in lideri Marine Le Pen, oylama sonrası Macron’a Meclis’i feshetme çağrısında bulunarak, hükümetin politikalarını eleştirdi. Boyun Eğmeyen Fransa’nın Grup Başkanvekili Mathilde Panot ise Beşinci Cumhuriyet döneminde ilk kez bir hükümetin güvenoyu alamadığı için düştüğünü hatırlatıp “Macron’u kurtarmaya çalışanların hepsi onunla beraber düşecek” ifadesini kullandı. İktidar ortağı Cumhuriyetçiler Partisi’nden Laurent Wauquiez, hükümetin düşmesi halinde sosyalistlerin kuracağı olası bir kabineyi, aşırı solun hedeflerini benimserse desteklemeyeceklerini vurguladı.
Arka plan: Barnier sonrası azınlık yönetimi ve bütçe düğümü
Merkez sağcı Michel Barnier hükümeti, 4 Aralık 2024’te 2025 bütçesi görüşmelerindeki krizin ardından gensoruyla düşmüştü. Macron, 13 Aralık 2024’te Bayrou’yu başbakan atadı. Kamu borçlarıyla boğuşan ülkede yeni bütçe tartışmaları temel kırılma noktası olmaya devam ederken, Bayrou hükümeti, bazı resmi tatillerin kaldırılmasıyla 43 milyar avro tasarruf hedefleyen ve kamuoyunda tepki çeken 2026 bütçesi görüşmeleri öncesi güven oylamasına gitmişti.
