Kızartma yağını tekrar tekrar mı kullanıyorsunuz?

Türk mutfağında pek çok yemekte kızartmalar öne çıkar. Bazı kişiler ise kızartma yağını defalarca kullanmayı tercih ediyor. Peki, kızartma yağını defalarca kullanmak tehlikeli mi?

Kızartma yemekleri neden zararlıdır?

Felç ve kalp krizi riski

Heart dergisinde yayınlanan yeni araştırmaya göre , kızarmış yiyecek tüketimi, kalp krizi ve felç de dahil olmak üzere önemli kardiyovasküler olay riskindeki artışla güçlü bir şekilde ilişkilidir . Araştırmacılar , kardiyovasküler hastalık riskini değerlendirmek için 560.000’den fazla katılımcıyı ve 36.700’den fazla önemli kardiyovasküler olayı içeren 17 farklı çalışmadan elde edilen verileri bir araya getirdi.

Ne buldular? Her hafta en az miktarda kızarmış yiyecek yiyenlerle karşılaştırıldığında, en fazla miktarda yiyen grupta felç ve kalp krizi riskinin %28 daha yüksek olduğu görüldü .

Artan kardiyovasküler hastalık riski

Aynı toplu analiz, en yüksek miktarda kızarmış yiyecek yiyen katılımcıların %22 oranında yüksek koroner kalp hastalığı riskiyle ilişkili olduğunu da ortaya çıkardı .

Düşük yoğunluklu lipoprotein anlamına gelen LDL, kolesterolün zararlı türü olarak bilinir. Yüksek kolesterol, atardamarlarınızın duvarlarında birikebilir ve ateroskleroz olarak bilinen bir tür kalp hastalığına neden olabilir.

Kalp yetmezliği olasılığı daha yüksek

Heart dergisinde yayınlanan araştırmadan elde edilen üçüncü büyük sonuç, en çok kızarmış yiyecek tüketen katılımcılarda , en az miktarda yiyen gruba kıyasla %37 oranında daha yüksek kalp yetmezliği riskinin  olduğuydu . Amerikan Kalp Derneği’ne göre kalp yetmezliği, kalp kasının gerektiği kadar kan pompalayamadığı kronik, ilerleyici bir durum olarak tanımlanıyor .

Analiz ayrıca, haftada tüketilen her ilave 114 gram veya 1/2 fincan (4 ons) kızarmış gıda porsiyonunun, bu riskin ekstra %12 oranında arttığını da gösterdi.

Kilo sorunları

Bu yan etki tek başına tehlikeli olarak nitelendirilemese de, kilo alımı doğrudan vücut yağını etkiler ve çalışmalar , kronik hastalıkların artan BMI’ye bağlanabileceğini göstermektedir. Biraz kilo almak çok fazla endişe verici olmasa da, yaşam tarzı değişiklikleri nedeniyle sürekli kilo almak zamanla endişe verici hale gelebilir.

Tip 2 diyabet gelişebilir

American Journal of Clinical Nutrition’da  yayınlanan 2014 tarihli bir araştırma,  sık sık kızarmış yiyecek tüketiminin tip 2 diyabet geliştirme riskiyle önemli ölçüde ilişkili olduğunu buldu .

Kızartma yağını tekrar tekrar mı kullanıyorsunuz?

Gıda Mühendisleri Odası Antalya Şube Başkanı Ali Manavoğlu, sebze ve patates kızartması yağının israf olmaması düşüncesiyle biriktirilip, birkaç kez kullanılmasının, insanlarda kalp damar rahatsızlıklarına, ilerleyen yıllarda da kanser gibi ölümcül hastalıklara neden olabileceğini söyledi. Sıvı yağın patates kızartmasında en fazla 3 defa kullanılması gerektiğini söyleyen Manavoğlu, “Kabak, patlıcan gibi sebze kızartmasında en fazla 2 kez kullanılabilir” dedi.

Ali Manavoğlu, sofralarda tüketilen patates kızartmasında kullanılan yağın tasarruf amacıyla tekrardan kullanımının, mutfakta sıklıkla yapılan yanlışlardan biri olduğunu söyledi. Patates, kabak, patlıcan gibi sebzelerin kızartmasında kullanılan yağın israf olmaması amacıyla kavanozda biriktirildiğini anlatan Manavoğlu, bu yağın başka yemek ya da kızartmada kullanılmasının insan sağlığını olumsuz etkilediğini belirtti.

Defalarca kez kullanılan yağın zararları nelerdir?

Sıvı yağın kızartma sonrası çok sayıda kullanımının zararlarından bahseden Manavoğlu, şunları söyledi:

“Kızartma herkes tarafından sevilerek tüketiliyor. Kabak, patlıcan, biber, patates kızartması öğünlerde sıklıkla yer alıyor. Evlerde kızartma için bitkisel, karışık kızartma yağı gibi sıvı yağ kullanılıyor. Bazı tüketiciler tek sefer kullanıp, sonraki kızartmada kullanmıyor. Bazı tüketiciler de kızartma yağını ocaktan alıp, kavanozda bekletip, tekrar tekrar kullanıyor. Yağın tekrardan kullanımının sağlığa olumsuz etkileri de var. Kalp damar hastalıklarına neden olabilir. Mide bulantısı, ishal olabilir. Yağın birden fazla kızartmada kullanılması bir süre sonra kanser riskine yol açabilir.”

Balık kızartılan yağ tekrar kullanılır mı?

Sıvı yağın patates kızartmasında en fazla 3 defa kullanılması gerektiğini söyleyen Manavoğlu, “Kabak, patlıcan gibi sebze kızartmasında en fazla 2 kez kullanılabilir. Çünkü renginde olumsuzluk, acılaşma olur. İkinci kızartma da kısa sürede yapılmalı. Balık kızartması yapıldıysa; tekrar kullanmamamız gerekiyor. Un eklenerek yapılan kızartma yağı 1 defa kullanılmalı. Yağın fazla sayıda tekrardan kullanılması acılaşmasıyla lezzet anlamda olumsuzluk verir” diye konuştu.