Sportif alanda zihinsel performans antrenörlüğü yapan NationalTurk yorumcusu  Ersin Afacan’ın, ‘Teknik Direktör Zihniyeti ve Mental Antrenman’ başlıklı yazısı;

Bu haftaki makaleme, Göztepe hakkında yazdığım ve http://www.nationalturk.com/twitter-ve-goztepe-133872 linkinde yer alan makaleme cevap olarak eski futbolcu ve şu an milli takımlar bünyesinde çalışan teknik direktör İlyas Tüfekçi’nin cevabı ile başlamak istiyorum.

İlyas Tüfekçi “sevgili ersin. senin mental antrenman dediğin şeyi bilmeden ve yaşamadan bu kadar hayati zannetmen çok doğal ama gerçekçi değil. tam 15 yıl profesyonel oynadım uluslararası en üst düzeyde ve 20 yıldır da Türkiye liglerinde teknik direktörlük yapıyorum en üst ligden en alt liglere kadar çalıştım. üç yıldır da milli takımlarda görevliyim. senin veya mental çalışmanın tabi ki bir katkısı olur. bu yüzde 10 olabilir hadi senin için yüzde 20 ye çıkarayım…ama sen öyle bir mental mental diye tutturmuşsun ki neredeyse takımlar sahada çalışmasına antrenman yapmasına bile gerek yok. Başkanda işe yaramaz antrenörde. sadece sen kurtarıcı olacaksın bunların futbol gerçekleriyle bağdaşmadığını bir kaç yıl aktif bu işin içine girdiğinde anlarsın. sakın alınma ve kızma sadece tavsiyem bu yazıyı sindire sindire oku.orada 35 yıllık profesyonel uluslararası tecrübe var.sevgilerimle”

Zihniyet, sosyal bir grubun kendi içinde bir dünya görüşüdür. İlyas Tüfekçi gibi düşünen teknik direktör ve antrenörlerin çoğunlukta olduğunu düşünerek bu makalemi yazmaya karar verdim. Yoksa amacım İlyas hocaya cevap verip polemiğe girmek değildir. Çünkü futbola yönelik bir takım davranışların da kaynağı olan bu zihniyet, futbolumuzu şekillendiriyor. Bunun için zihniyeti analiz etmek ve sorgulamak bize fayda verecektir.

1. Öncelikle pek çok teknik direktör ve antrenör, yeterli ve doğru bilgi sahibi olmadan yorum yapmayı ve yargılamayı seviyor. Yoksa araştırıp yeterli ve doğru bilgi sahibi olan birisi benim için “bilmeden ve yaşamadan bu kadar hayati zannetmen” ile “bir kaç yıl aktif bu işin içine girdiğinde anlarsın” ifadelerini kullanmaz ki facebook sayfamda biyografim var.

2. “mental antrenmanı hayati zannetmen gerçekçi değil” ifadesine katılan antrenörlere, bir zamanlar Barcelona’yı çalıştırmış Hollandalı eski futbolcu Frank Rijkaard’ın şu sözünü hatırlatmak istiyorum; “İstediğiniz kadar fizik olarak kendinizi hazırlayın, eğer mental olarak hazırlamazsanız sıkıntı yaşarsınız.”

3. “15 yıl profesyonel oynadım. 20 yıldır teknik direktörlük yapıyorum. 3 üç yıldır da milli takımlarda görevliyim” tarzında ifadelerle hepimiz karşılaşıyoruz. Fakat “Bunca yıldır bu işi yapıyorum, benden iyi mi bileceksiniz?” anlayışı profesyonelce değildir. Çünkü bir profesyonelin çalışma yaşamındaki motivasyonu mesleki gelişme ile mümkündür. Yani her zaman daha iyi vardır ve hiç beklenmeyen yerden yepyeni bir şey öğrenilebilir. Bu anlamda profesyonel, bilgiyi kullanabilendir.

4. “Takımların sahada çalışmasına antrenman yapmasına bile gerek yok. Başkan da işe yaramaz antrenör de sadece sen kurtarıcı olacaksın” gibi bir suçlamayı kabul etmem mümkün değil. 2001’den beri çalıştığım takımlarda yer alan sporcular ve teknik direktörler, mental antrenmanın teknik, taktik ve kondisyon olarak maça hazırlanan takım ve sporcunun zihinsel olarak da hazırlanması olduğunu bilir. Yani ben; teknik direktör, antrenör, menajer, masör, doktor, fizyoterapist gibi sporcuyu destekleyen kadronun bir parçayısım, kurtarıcı değil!

5. “sakın alınma ve kızma sadece tavsiyem bu yazıyı sindire sindire oku” tarzında karşı tarafı küçümseyen ve akıl verme içeren ifadeleri de futbolumuzda çok görüyoruz. Genelde alıngan ve kızan insanlar bu ifadeleri kullanıyor ki yazımı bu kadar okuyabilen bazı antrenörler de belki bana karşı alınma ve kızma tepkisini gösterecektir. Sonuçta genel olarak duyguları ile hareket eden ve akıl ile mantığı yeterince kullanmayan veya sonradan kullanan insanların çoğunlukta olduğu bir spor kültürü içindeyiz. Ayrıca “Kibir felaketin habercisidir” şeklinde çok sevdiğim bir söz var.

Netice itibariyle ülkemizdeki mevcut egemen antrenör zihniyeti ile futbolumuzun gelişmesi mümkün değildir. Burada yapılması gereken antrenör grubundaki değerleri ve kavramları analiz etmektir. Bu yapıldıkça bir çok şey açıklığa kavuşacaktır. Zihniyeti eğitim şekillendirir. Fakat en üstten en alttaki antrenör kurslarında verilen ve sporda psiko-sosyal alanları içeren eğitimleri yetersizdir ki pek çok antrenör bu eğitimlerin zayıflığından şikayet etmektedir. Aslında antrenörlere psiko-sosyal alanlarda eğitim veren kişiler ile eğitim konu ve malzemelerini de sorgulamakta fayda var. Çünkü zihniyetin değişmesi için futbolda dair inanç ve tutumların sorgulanması gerekir. Ancak bizde şüphe yok, eleştiri yok. Halbuki bu iş, eğitim işidir. Eğitim ise değerlere sahip çıkma ve aynı zamanda dünyayı takip etme işidir. Yani dünya standartlarında çalışma işidir.

Ersin Afacan / NationalTurk