Hükümetin bir süredir, Kürt Açılımı adı altında İmralı Adası mukimi ile yaptığı görüşmelerin gelip yeni Anayasa tartışmalarına dayandığı ortada.

Bu noktada İmralı ve terör örgütünün geri kalanının, mevcut Anayasanın şu an değiştirilemez maddeleri olan ilk üç maddesinin artık değiştirilmesi amacında olduğu biliniyor. Daha doğrusu bütün bu sonuca yaşanan gelişmeleri değerlendirerek varabiliyoruz. Çünkü Hükümet kanadı kamuoyunu sağlıklı bir biçimde bilgilendirmiyor.

Bu noktada kamuoyunun henüz bu gelişmelerin içeriğine hazır olmadığı ve görüşmelerin gizli yürütülmesinin sürecin devamı anlamında daha sağlıklı olacağı fikri savunulabilir. Netice itibarıyla bu görüşmeler bir noktaya varmak için yapılıyor ve bu varılmak istenen nokta herkesi ilgilendiren herkesin hayatına etki edecek bir nokta. O halde bu görüşmelerin içeriği hakkında kamuoyu daha detaylı olarak bilgilendirilmelir ki toplumun tüm dinamikleri olası gelişmelere karşı bir fikir sahibi olsun ve görüş bildirsin. Ancak öyle anlaşılıyor ki bu ketumca tutum daha uzun süre devam ettirilecek ve ana muhalefet partisi lideri bile gazetelerden okuduğu belki yalan yanlış belki spekülatif değerlendirmelerle yetinmek durumunda kalacak. Nitekim geçtiğimiz günlerde kim tarafından piyasaya sürüldüğü belli olmayan bir ses kaydı yayınlandı. Bu Oslo’da PKK kanadı ile istihbarat örgütü temsilcilerinin görüşme kaydı idi. Ve bu kayıt kamuoyunda çok büyük bir infiale neden olmadan olgunlukla hazmedildi. Bu bile toplumun artık bu meseleyi eskisi gibi algılamadığının bir göstergesi. Tartışmaya, konuşmaya daha uygun bir demokratik olgunluğa erişildi. Kaldı ki çözüme yönelik sağlam adımlar atılabilmesi için şeffaflık ve cesurca konunun tartışılabilmesi hayati önemde.

Artık temel hak ve özgürlüklere dayanan, çoğulcu, katılımcı bir anayasaya sahip olmak bu ülkenin hakkı. Bunu ketumlukla, konuları gizli gizli münazara ederek değil, cesurca tartışarak, herkesin katılımı ve konsensusu ile yapabilmeliyiz ki sağlıklı, uzun ömürlü bir Anayasa’ya sahip olabilelim. Eğer Meclisin çoğunluğunu elinde bulunduran AKP toplumun tüm dinamiklerinin beklenti ve arzularını dinlemeyecekse bu çoğulcu ve ileri demokrasilere yaraşır bir anayasa yerine katılımcılıktan uzak, çoğunluğun ben yaptım oldu tarzı bir dayatması olmaktan öteye gitmeyecek bir metin olacaktır. Bu da tıpkı şu an değiştirilmeye çalışılan yamalı bohçaya dönmüş mevcut anayasamız gibi toplumun ihtiyaç ve gereklerini karşılamaktan uzak bir metin olacaktır.

Kısaca söylemek gerekirse yeni Anayasa sadece İmralı ile müzakere edilemeyecek kadar herkesi ilgilendiren bir üst metin olmalı ve kamuoyunun önünde herkesle tartışarak, her kesimin katılım ve desteği alınarak hazırlanmalıdır.

Revize edilmesi ile devletin yönünü ve yapısını derinden etkileyecek olan Anayasamızın ilk üç maddesinde Türkiye’nin bir Cumhuriyet olduğu belirtilerek bu cumhuriyetin nitelikleri sayılıyor. Bu niteliklerden insan haklarına saygılı olunmasının, demokratik laik bir sosyal hukuk devleti olunması özelliklerinin yeni anayasa metninde de altının çizileceği beklenilebilir. Başbakanımız, Arap Baharı turunda bölge ülkelerine laiklik tanımı yaparak bu düşüncemizi pekiştirdi. “Atatürk Milliyetçiliğine bağlılık” ibaresinin ise çıkarılması düşünülecektir. Çünkü şu an için münazara edilen tek taraf olan İmralı ve terör örgütünün Avrupa kanadı en çok bu konuda ısrarcı olsa gerek.

Yine şu an ki Anayasa’nın üçüncü maddesi ise devletin bütünlüğü, resmi dili, bayrağı, milli marşı ve başkentine ilişkin. Bu maddeden de resmi dil ibaresinin çıkarılacağını tahmin etmek için çok büyük öngörüye ihtiyaç yok. Burada çarpıcı olabilecek olan devletin bütünlüğü maddesi. Federal bir yapı isteği karşı taraftan çok şiddetli olarak dillendirilmekte. Bu taraf da tartışmaların uzağında tutulduğu için gelişmelerden bihaber durumdadır.

Öte yandan Anayasa’nın 66. Maddesindeki “Türkiye Cumhuriyeti’ne vatandaşlık bağı ile bağlı olan herkes Türktür” şeklindeki Türklük tanımının da değiştirileceği düşünülmelidir.

Bütün bu devletin ve toplumun yönünü etkileyecek maddeler detaylı olarak tüm kesimler, güç odakları, ve temsilcilerle tartışılmalı ve konuşulmalıdır.

Bu toplum artık daha çoğulcu, katılımcı ve hukuka dayanan bir Anayasa’yı hak etmektedir. Ancak gerçekten hukuka dayanan bir sistem kurulmalıdır. Hukuk herkese karşı aynı olmadığında, bütün tartışmalar havada kalmaktadır. O halde herkesle her konu eni konu konuşulmalıdır.

Erdem ASYALI