Afganistan pazarlığı

Rusya’yı füze kalkanına davet ederek stratejik ortaklığa doğru ilerleyen NATO, Afganistan operasyonlarında Moskova’dan daha fazla katkı bekliyor. NATO Genel Sekreteri Anders Fogh Rasmussen Rusya ile yeni bir başlangıç yapmak üzere olduklarını, buna Afganistan savaşında işbirliği ve füze kalkanında ortaklığın dahil olduğunu söyledi.

Financial Times’a konuşan Rasmussen, Rusya Devlet Başkanı Dmitri Medvedev’in 20 Kasım’da Lizbon’da yapılacak Rusya-NATO Konseyi’ne katılmasının çok önemli olduğunu, 2002’de Rusya-NATO Konseyi’nin kurulduğu Roma zirvesinin ardından Lizbon zirvesinin en önemli toplantılardan biri olacağını ifade etti.

Lizbon’da Rusya ile Afganistan’da işbirliğinin derinleştirilmesi yönünde müzakerelerde bulunulacağını ifade eden Rasmussen, “ABD, Moskova’nın 20’den fazla helikopteri Afganistan operasyonlarında kullanılmak üzere tedarik etmesi üzerinde çalışıyor” bilgisini verdi. Rasmussen sivil malzemelerin dışında askeri malzemelerin de Rusya üzerinden Afganistan’a sevkedilmesi konusunda görüşmelerin sürdüğünü vurguladı. Taliban’ın etkin olduğu Pakistan üzerinden sevkıyatın dışında Rusya üzerinden yeni bir yol açılması, batılı ülkelerin Afganistan’dan çıkış stratejilerine önemli bir katkı sağlaması bekleniyor.

Rusya’nın Afganistan’a 21 yıl aradan sonra dönecek olması ilginç tartışmaları da beraberinde getiriyor. On binlerce Sovyet askerinin öldüğü uzun süreli savaşta Rus helikopterlerinin Taliban’ın eline ulaştırılan Amerikan ve İngiliz yapımı Stinger füzeleri ile düşürülmesinin ardından Moskova’da Komünist yönetimin devrilmesi hızlanmıştı.

Rusya ve NATO’nun gündeminde yer alan önemli konulardan birinin de füze savunma sistemlerinde işbirliği olduğunu hatırlatan NATO Genel Sekreteri, Rus radar sistemi ile irtibatlı olan bir kalkanın katılımcı ülkeler için daha iyi bir güvenlik sağlayabileceğini belirtti. Füze kalkanında işbirliği konusunda alınacak bir kararın zirvenin en önemli sonuçlarından biri olacağına dikkat çeken Rasmussen, “Rusya ve NATO’nun füze savunma sistemlerinde iş birliği yapmaları Euro-Atlantik alanında tek güvenlik çatısı oluşumuna önemli bir katkı sağlayacak” ifadelerini kullandı.

ABD eski başkanı George W. Bush döneminde batılı ülkelerin İran tehdidine karşı kurmaya çalıştıkları füze kalkanına Rusya sert bir şekilde karşı çıkmıştı. Değişen füze kalkanı güneye ve denizlere kaydırılırken, Türkiye’nin de sisteme dahil edilmesi planlanıyor. Son olarak Rusya Savunma Bakanı Moskova’nın yaklaşımları dikkate alınmadan yapılacak bir füze kalkanını kendilerine yönelmiş bir tehdit olarak görecekleri ve gerekli karşılığı verecekleri uyarısında bulundu.