İngiltere’nin eski Başbakanı Boris Johnson’a ait özel ofisten sızdırılan belgeler, kamuoyunda “Boris Dosyaları” olarak anılmaya başladı. Belgelerde Johnson’ın, görevdeyken kurduğu diplomatik temasları ve siyasi etkisini milyonlarca sterlinlik ticari anlaşmalara çevirdiği görülüyor. E-postalar, faturalar, sözleşmeler ve konuşma metinlerinden oluşan arşiv; Johnson’ın kamu kaynaklarıyla desteklenen özel ofisini, ticari faaliyetlerinin yönetim merkezi haline getirdiğini iddia ediyor.
Suudi Arabistan, Maduro ve Peter Thiel bağlantıları
Belgeler, Johnson’ın görevde tanıştığı bir Suudi yetkili aracılığıyla Veliaht Prens Muhammed bin Selman’a bir iş teklifini iletmesini istediğini gösteriyor. Ayrıca, Venezuela lideri Nicolás Maduro ile yaptığı görüşmenin ardından bir hedge fonundan 200 bin sterlinden fazla ödeme aldığı iddia ediliyor. Johnson’ın ofisi bu ödemeyi daha önce reddetmişti.
Belgelerde ayrıca Johnson’ın, ABD merkezli veri şirketi Palantir’in kurucusu Peter Thiel ile gizli bir toplantı yaptığı da öne çıkıyor. Bu buluşmanın, Palantir’in İngiltere Ulusal Sağlık Servisi (NHS) verilerini yönetme ihalesini almasının hemen öncesine denk gelmesi dikkat çekiyor.
Boris Johnson’ın covid kuralları ihlali ve lüks hayat
Sızdırılan belgeler, Johnson’ın 2020’deki ikinci ulusal Covid-19 karantinasının ertesi günü, Downing Street’te dairesinin lüks tadilatını finanse eden bir Lord için akşam yemeği verdiğini de ortaya koyuyor. Bu, resmi kısıtlamaların açık ihlali anlamına geliyor.
Dosyalarda Johnson’ın ticari konuşma gelirleri de yer alıyor. Ekim 2022 ile Mayıs 2024 arasında 34 konuşmadan yaklaşık 5,1 milyon sterlin kazandığı, her bir konuşma için yüz binlerce sterlinin yanı sıra birinci sınıf uçuşlar ve lüks otel konaklamaları için masraflar aldığı belirtiliyor.
Kamu fonlarının kullanımı sorgulanıyor
İngiltere’de eski başbakanlara kamu kaynaklı bir ödenek (PDCA) sağlanıyor. Yılda altı haneli bu destek, yalnızca kamu görevleriyle ilgili masraflar için kullanılabiliyor. Ancak “Boris Dosyaları”, Johnson’ın ofisinin bu fonları personel maaşlarını ödemek ve ticari faaliyetlerini yönetmek için kullandığını öne sürüyor. Johnson, görevden ayrıldığından bu yana 182 bin sterlinlik kamu ödeneği talep etmişti.
Etik kuralları ihlal mi edildi?
Eski başbakanların görevden ayrıldıktan sonra “lobicilik yasağı” dahilinde bazı kısıtlamalara tabi olduğu biliniyor. Johnson, Downing Street’ten ayrıldığı gün bu kurallar konusunda resmi olarak bilgilendirilmişti. Ancak sızdırılan belgeler, onun bu çerçevenin dışına çıkmış olabileceğini düşündürüyor.
Greensill Capital skandalını anımsatan ifşaatların, Boris Johnson üzerinde büyük baskı yaratması ve parlamentoda yeni bir etik soruşturma ihtimalini gündeme getirmesi bekleniyor.
