Putin yine Aynoroz’da
Yunanistan Cumhurbaşkanı Prokopis Pavlopulos ve Başbakan Aleksis Tsipras ile görüşecek olan Rusya Devlet Başkanı Putin, Yunanistan ziyareti kapsamında 1000 yıllık bir Rus manastırının da bulunduğu Aynoroz’u ziyaret ediyor.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, iki gün sürecek Yunanistan seyahati kapsamında Ortodokslar için taşıdığı önemi nedeniyle ‘kutsal tepe’ anlamına gelen Aynoroz’a geldi.
Bu tarihi ziyaret bölgedeki Rus manastırının kuruluşunun bininci yıl dönümü dolayısıyla gerçekleşiyor. Putin ilk olarak Meryem Ana Kilisesi’ni ziyaret edip, ardından Aynoroz’un idari birimi olan ve 20 keşişten oluşan Karyes Topluluğu ile bir araya gelecek. Putin’in Aynoroz Turu Atina’nın aksine tamamen dini nitelik taşıyor.
Rusya Devlet Başkanı Putin, daha sonra 1000. yıl dönümü dolayısıyla tören düzenlenecek olan Aziz Panteleimon Rus Manastırı’na geçecek. Vladimir Putin, Yunanistan’ın Halkidiki Yarımadası’nda yer alan ve 20 manastırın bulunduğu, iki binden fazla keşişin yaşadığı Aynoroz’a en son 2005 yılında gelmişti.
Aynoroz Dağı Nerededir
Aynoroz Dağı ; Kuzeydoğu Yunanistan’ da, Makedonya Bölgesi’nde yarımadadır. Yüzölçümü 314 km2 uzunluğu 56 km,genişliği 12 km. Halkidiki Yarımadası’ nın Ege Denizi’ne uzanan üç diliminden en doğuda olanıdır. Aynoroz Körfezi ile Orfani Körfezi’ni birbirinden ayıran yarımada, dar bir kıtaya bağlanır. Güney ucunda bulunan Athos Dağı (2.033 m), 9. yüzyıldan bu yana, Yunanistan’ın dinsel merkezidir.
Aynoroz’a ilk keşiş göçleri 9. yüzyılda başladı, 968’de Athanasios, Büyük Lavra Manastırı’nı kurdurdu, Bizans İmparatoru 1. İoannes Tsimiskes döneminde (971/972) resmen tanındı. İlk kurulan manastırın çevresinde, ötekilerin yapımına 11. yüzyılda başlandı. 15. yüzyılda bugünkü 20 manastırın 19’u tamamlandı. Daha sonra yapılan eklerle manastırlar genişledi. 1045’te çıkarılan bir fermanla kadınların Aynaroz’a girmeleri yasaklandı. Dinsel amaç ya da bilimsel araştırma isteğiyle yalnız erkekler Aynaroz’a gidebilir. Bugün de 1.500 keşiş sade ve dünyada uzak bir yaşam sürerler, ekim yaparlar ve bazı el sanatlarıyla uğraşırlar. Aynaroz’da Yunanlı keşişlerin yanında Rus, Bulgar, Sırp, Romen keşişleri de vardır.
Aynoroz’un Kadıları
Aynoroz Dağı, Aynoroz kadıları adıyla da Dünya Sanatlarına ilham kaynağı olan ve Türkiye’de Musahipzade Celal’in 1927 yılında yazdığı 7 tabloluk komedisidir. 1938’de Muhsin Ertuğrul tarafından sinemaya da aktarılmıştır.
Oyun; Aynaroz Kadısı Yakup ile Aynaroz Başpapazı Gregoryos’un eğlenceli çekişmesini anlatır. Şeyhülislamın başkanlığındaki bir davada reşit olmamış bir Rus kızının mirasını manastırdan evvel ele geçirmeye çalışan bir Kadı’nın hileyle haklı çıkarılması hikâye edilir.
BİRİNCİ PERDE:
Zülfü Livaneli imzalı şu yazı 26.1.2003 tarihinde yayınlanmıştır;
Aynaroz’da Simonopetra manastırı o kadar yüksek ki şato biçimindeki binayı çepeçevre dönen balkona çıktığınız zaman nefesiniz kesiliyor.
“Aşağıda kuşların uçtuğunu, daha da aşağıda köpük köpük bir denizin kayalarda patladığını görüyorsunuz. Kuşların uçuşunu sırtlarından seyretmek çok ilginç doğrusu.
Bu manastırın görünüşü gibi rahipleri de biraz yaban. Odalarımızı gösteriyorlar ama hiç kimse konuşmuyor bizim gibi Müslüman konuklarla.
Neyse ki akşamüstü cübbesinin eteklerini savura savura gelen, güler yüzlü rahip Porfirio yetişiyor imdadımıza.
Bizleri alıp yedi kat aşağıya, kayanın içine oyulmuş kütüphaneye götürüyor. Yüz bin değerli kitap Danimarka malı ‘space saver’ denilen sistemle korunuyor. ‘Gülün Adı’ romanını hatırlamamız üzerine Umberto Eco’nun da oraya geldiğini söylüyor. Sonra bizi kutsal emanetlerin sergilendiği bölüme sokuyor.
Eski ikonalar, el yazısı İnciller derken, cam bir bölmenin ardında yeşil bir el ve Arap alfabesiyle yazılmış yazılar görüyoruz.
Bizim padişah fermanlarına benziyor. Merak etmemiz üzerine Porfirio camı açıyor, tarihi belgeye dokunuyoruz.
Çok güzel çizilmiş yeşil el, başka bir belgenin üzerine yapıştırılmış.
Bunun ne olduğunu soruyoruz: Hazreti Ömer’in Kudüs’teki Ortodokslara verdiği imtiyaz’ diyor.
‘Peki, buraya nasıl geldi?’
‘Mara Brankoviç’ diyor.
‘O da kim?’
‘Fatih Sultan Mehmet’in üvey annesi. Brankoviç inanmış bir Ortodokstu ve Fatih analığını çok severdi. Mara Brankoviç Fatih’in şehzadeliği zamanında Aynaroz başrahibine haber gönderdi, şehzadenin Ortodoks dinine karşı çok hoşgörülü olduğunu ve şimdiden şefaat dilemelerinin yerinde olacağını söyledi. Bunun üzerine başrahip Fatih’i ziyaret edip şefaat diledi. O da padişah olunca Hazreti Ömer’in belgesini üzerine yapıştırıp bir ferman verdi. Bu ferman Aynaroz’u 500 yıl korudu’.
Hikâyeyi hayretle dinliyor ve fermanı hayranlıkla seyrediyoruz “.
Komünal yaşam süren din adamları
Rahipler, keşişler, papazlar bu manastırlarda komünal bir yaşam sürdürüyorlar. Sabah saat 4’te çan sesleri ile güne başlayıp, sabah dualarını gerçekleştirdikten sonra her biri sorumlu olduğu işi yapmak üzere çalışmaya giderler ve yaptıkları her şeyi Tanrı ve insanlık için yaparlar. Kendilerini dine adayan keşişler, dönem dönem hem bedenlerini hem de zihinlerini temizlemek için oruç da tutarlar.
Tanrı’nın âşk olduğunu düşünen bu din adamları, Tanrı’nın doğaya ait her şeyi insanlığa sunduğunu fakat günümüzde insanların, insanlığı ve doğayı yok ettiğini düşünüyorlar.
Günlük ziyaretçi sayısı 100 erkek
Kadınların ve dişi hayvanlarının girişinin yasak olduğu bu bölgeye 100’den fazla erkeğin girmesi de yasak! Eğer Athos Dağı’nı ziyaret etmek istiyorsanız ziyaretinizden önce Selanik’te bulunan Athos Dağı ziyaret kurumunu aramanız ve rezervasyon yaptırıp bir kod almanız gerekiyor. Bu kod çok önemli zira bölgeye günlük olarak 100 erkekten fazla kişi giremiyor. Karayolu ile ulaşımın olmadığı bu bölgeye Ierissos’ten tekne ile gidiliyor. Manastır tarafından en fazla dört gün kalınmasına izin verilen Athos Dağı’nın dünyada eşi benzeri yok! Aynoroz Turları ile de tüm bu resmi prosedürlerin dışında kalarak, Aynoroz’un (Bakire Meryem’in Bahçesi) büyülü dünyasını keşfedebilirsiniz.
1988 yılında UNESCO Dünya Mirası Listesine alınan Athos Dağı, Ortodoksların en kutsal bölgesi olma özelliğinin yanı sıra mistik havasıyla içinizde büyük bir merak uyandıracak.
Putin’e Patrik Kirill de eşlik edecek
Putin, Rus rahiplerin bulunduğu Agiu Panteleimonos manastırını ziyaret edecek. Resmen Yunanistan’a bağlı bölge bin yıldır özerk konuma sahip. Aynoroz’a kadınların girmesi yasaktır.
Athos Dağı’ndaki kutlamalarda Rus Ortodoks Kilisesi lideri Patrik Kirill’in de hazır bulunacağı belirtildi.