Futbol Gündem Haftanın Yorumu Manşet Spor Uzak Doğu

Ülkemize Ait Spor Kültürümüz Yok

Ersin AFACAN01/12/2017

161 2 dakika okuma süresi

Sportif alanda zihinsel performans antrenörlüğü yapan NationalTurk yorumcusu Ersin Afacan’ın “Ülkemize Ait Spor Kültürümüz Yok” başlıklı yazısı;

Kültür; aletlerden ve tüketim mallarından, çeşitli toplumsal gruplaşmalar için yapılan anayasal belgelerden, insana özgü düşünce ve becerilerden, inanç ve törelerden oluşan bütünsel bir toplamdır. (1) Kültür, insanın ortaya koyduğu ve içinde insanın var olduğu tüm gerçekliktir. İnsan varoluşunun nasıl ve ne olduğudur. İnsanın ne tür bir yaşama üslubu, ne tür bir var olma programı ve ne tür bir eylem kalıbı benimsediği kültüründen bellidir. (2) Örneğin; kendini korumak veya avlanmak için kullandığı bir sopa, yonttuğu bir taş, yaktığı bir ateş, giydiği herhangi bir şey, bulup işlediği bir maden, barındığı bir ev, yaptığı bir araba tekerleği, bir otomobil, bir motor, bir radyo, bir uçak, bir ilaç, bir cep telefonu ve bir televizyon gibi daha yüz binlerce şey insanın birer kültür eserleridir. (3)

Kültür bir topluluğu, bir cemiyeti ve bir milleti millet yapan, onu diğer milletlerden farklı kılan hayat unsurlarının bütünüdür. (4) Bundan dolayı dünyayı nasıl algıladığımız, karşılıklı sorumluluk ve yükümlülüklerden oluşan bir ahlaki çerçeveyi nasıl oluşturduğumuz, hiyerarşik güç ilişkilerini nasıl şekillendirdiğimiz ve bütün bunların davranış ve seçimlerimizi nasıl etkilediği, her zaman kültürün etkisiyle son şeklini alır. (5) Bu nedenle spor, kültürün bir parçası olarak hem ondan etkilenmekte hem de popülerliği nedeniyle onu etkileyebilmektedir. (6) Dolayısıyla kültür, bizi saran yani etrafımızda yaşayan ve yaşamış olan insanlardan öğrendiğimiz toplumsal mirastır. Örneğin Türkiye’deki bir antrenörün görevine son verildikten sonraki tutumu ile Japonya’daki bir antrenörün görevine son verildikten sonraki tutumu birbirinden farklıdır. Dolayısıyla kültür, insanlar için adeta yerel bir giysidir. Bundan dolayı kültürsüz insan ve toplum yoktur.

Makaleme böyle bir girişi neden yaptım? Cumhurbaşkanlığı himayelerinde Uluslararası İş Birliği Platformu tarafından organize edilen 8’inci Boğaziçi Zirvesi’ne katılan Fatih Terim, “Futbolda neden zirve değiliz” başlıklı panelde kendisine göre değerlendirmelerde bulundu. Bu değerlendirmeler arasında “Ülkemize ait bir spor kültürümüz yok. Bunu kabul etmeliyiz.” ifadesi benim dikkatimi çekti. (7)

Sporda psiko-sosyal alanların temel kavramlarından biri olan kültür hakkında ülkemizin yetiştirdiği ve geçmişte bir dönem ciddi başarıları olan bir antrenörün “Ülkemize ait bir spor kültürümüz yok” demesi spor kültürümüzün kalitesi açısından önemli bir işarettir. Halbuki Fatih Terim, insanoğlunun her türlü eyleminin hatta kendisinin “Ülkemize ait bir spor kültürümüz yok” demesinin bile kültür kavramının içine girdiğini bilmesi gerekir. Çünkü spor, milletler arasında ortak bir olgu olarak medeniyet ürünüdür. Milletlerin spora bakış açıları ve spor anlayışları ise kültür ürünüdür. Çünkü her milletin spora bakış açısı ve anlayışı aynı değildir. Bu durum da milletleri birbirinden ayıran bir özellik olarak kültürü anlatır. Yani ülkelerin spor kültürleri, bir medeniyete bağlı olsa da sonuçta onlar ayrı ayrı toplumlara aittir. Bu nedenle Türk spor kültürü, Alman spor kültürü, İtalyan spor kültürü, Amerikan spor kültürü vardır. Yoksa “Avrupa’da, Amerika’da, Rusya’da ve Japonya’da spor kültürü var. Bizde spor kültürü yok.” gibi cümleler kurmak kültür konusunda yanlış bilgi vermek demektir.

Dolayısıyla ülkemizde Spor Sosyolojisi başta olmak üzere sporda psiko-sosyal alanları içeren ve spor insanına sosyal boyut kazandıran derslerin amacı antrenörler ve diğer spor insanlarına tam olarak anlatılmalı ve bilgilendirme yapılmalıdır. Böylece sportif olay ve olgular konusunda yeterli bilgi ve görgü sahibi olan bir spor kültürüne sahip olma konusunda önemli bir adım atmış oluruz.

Ersin Afacan / NationalTurk

KAYNAK

(1) Malinowski, Bronislaw; İnsan ve Kültür, Çev.;Fatih Gümüş, V Yayınları, Ankara-1990