İtalyan müziğinin efsane sesi Ornella Vanoni 91 yaşında yaşamını yitirdi

İtalyan müziğinin en tanınan ve en özgün seslerinden biri olarak kabul edilen Ornella Vanoni, Milano’daki evinde geçirdiği ani rahatsızlığın ardından yaşamını yitirdi. Yedi onyılı aşan kariyeri boyunca hem İtalya’da hem de dünyada kuşaklar boyunca iz bırakan Vanoni’nin ölümü ülkede büyük üzüntü yarattı. İtalya Başbakanı Giorgia Meloni, sanatçının “eşsiz ve ayırt edici” sesiyle kültürel hafızada silinmez bir yer edindiğini vurgulayarak Vanoni’yi saygıyla andı.

Sanat yolculuğunun başlangıcı

1934’te Milano’da varlıklı bir ailenin kızı olarak doğan Vanoni, gençlik yıllarını İtalya ve Avrupa’daki okullarda geçirdi. 1950’lerde Milano’daki Piccolo Teatro’da eğitim alırken Giorgio Strehler ile tanışması, hem kariyeri hem de kişisel hayatı açısından bir dönüm noktası oldu. İlk kez sahneye adım attığında “gerçek benliğine kavuştuğunu” dile getiren Vanoni, kısa sürede tiyatrodan müziğe yöneldi.

‘Mala şarkıları’ ve yükseliş

Yol göstericisi Strehler’in teşvikiyle 1950’lerin sonunda Milano’nun yeraltı dünyasını anlatan “canzoni della mala” yorumlarıyla dikkat çekti. 1960’ların başında İtalya’daki televizyonlu müzik festivallerinde yer alması ise onu geniş kitlelerle buluşturdu. Dumanlı, yumuşak ve kırılgan tonuyla kısa sürede “İtalyan hafif müziğinin” önde gelen isimlerinden biri haline geldi.

Onlarca albüm, unutulmaz şarkılar

Kariyeri boyunca 40’tan fazla stüdyo albümüne imza atan Vanoni, toplamda 100’ü aşkın kayıtla dünya çapında 50 milyondan fazla satışa ulaştı. “Senza fine”, “L’appuntamento”, “La musica è finita” ve “Una ragione di più” gibi eserleri İtalya’da klasikler arasına girdi. “L’appuntamento”, 2004’te Ocean’s Twelve filminde yer alarak yeni bir dinleyici kitlesiyle buluştu.

Sınırları aşan işbirlikleri

Vanoni, müzikal tarzını cazdan Brezilya ritimlerine kadar genişleten yaklaşımıyla hem İtalyan hem de uluslararası sanatçılarla çalıştı. Gino Paoli ile hem müzikal hem duygusal yakınlığı, “Senza fine” gibi şarkılarla müzik tarihine geçti. Herbie Hancock, George Benson ve Gil Evans gibi dünya çapında isimlerle verdiği projeler, onu uluslararası arenada da özel bir yere taşıdı.

Sanremo ve ödüller

Sekiz kez Sanremo Müzik Festivali’ne katılan Vanoni, 1968’de “Casa Bianca” ile ikinci oldu. 1999’da festival tarihinde ilk kez kariyer ödülü verilen isim de yine o oldu. Ayrıca iki kez kazandığı Premio Tenco ile bu ödülü hem yorumcu hem söz yazarı olarak alan tek İtalyan sanatçı unvanını taşıdı.

Kültürel ikon olarak Ornella Vanoni

Kırmızı saçları, zarif stili ve sivri diliyle televizyon programlarının aranan ismi olan Vanoni, ilerleyen yaşlarında da enerjisini yitirmedi. 87 yaşında yayımladığı Unica albümünde yaşam, yalnızlık ve direnç üzerine şarkılar seslendirdi. Samimi, cesur ve bazen de kural tanımaz tavrı, onu ülkenin kültürel hafızasında benzersiz bir yere yerleştirdi.

Ornella Vanoni’nin ardından

Küllerinin denize, “belki Venedik’e” bırakılmasını istediğini söyleyen Vanoni, ardında İtalya’nın müzik tarihinde doldurulması güç bir boşluk bıraktı. Yedi on yılı aşan üretimi, hem sanatçılar hem dinleyiciler için ilham kaynağı olmaya devam edecek.