Birleşik Krallık ve Avrupa Birliği ilişkileri yeniden başlıyor
Brexit sonrası gerginleşen ilişkilerde yeni bir dönem başlıyor. Londra’da yapılan zirvede gençlik değişimi, enerji iş birliği, güvenlik ve balıkçılık gibi başlıklarda uzlaşmaya varıldı. İngiltere, Avrupa ile yakınlaşmaya hazırlanıyor.
Birleşik Krallık ile Avrupa Birliği, 2020’deki ayrılıktan sonra en kapsamlı uzlaşılardan birine imza attı. İngiltere Başbakanı Keir Starmer’ın ev sahipliğinde Londra’da düzenlenen kritik zirvede, iki taraf ilişkileri yeniden kurma konusunda anlaşmaya vardı.
Görüşmelere katılan Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ve diğer üst düzey yetkililerle yürütülen yoğun müzakereler sonrası, birçok başlıkta iş birliği mesajı verildi.
Balıkçılıkta 12 yıllık uzlaşı
Tarafların üzerinde uzlaştığı en önemli başlıklardan biri, balıkçılık hakları oldu. AB teknelerinin İngiltere sularında avlanma hakkı, 2038 yılına kadar uzatıldı. Bu anlaşma, özellikle Fransa ve Danimarka’nın baskısı sonucu gündeme gelmişti.
Ancak bu karar, Brexit’in en büyük savunucularından Reform UK lideri Nigel Farage’ın tepkisini çekti. Farage, sosyal medyada yaptığı paylaşımda, “Bu gerçekse, balıkçılık sektörü biter” dedi.
Gençler için serbest dolaşım imkanı
Zirvede gençlik değişim programı da gündeme geldi. Henüz resmi olarak kabul edilmese de 18-30 yaş arası gençlere karşılıklı olarak okuma, çalışma, gönüllülük veya seyahat imkanı sunacak bir sistem için görüş birliği sağlandı.
Ayrıca İngiltere’nin daha önce çıktığı Erasmus+ eğitim programına geri dönmesi de masada. Her iki taraf da “gençler arası bağları güçlendirmek” istediklerini vurguladı.
Enerji ve güvenlik alanında yakınlaşma
Taraflar, enerji alanında iş birliğini artırma ve düzensiz göçle mücadelede ortak adımlar atma konusunda da anlaşmaya vardı. Ayrıca İngiltere’nin AB’nin savunma politikalarına ve askeri sanayi iş birliklerine dahil olması planlanıyor.
Havaalanlarında uzun bekleme süreleriyle gündeme gelen pasaport kuyrukları için de çözüm önerildi. İngiliz pasaport sahiplerinin Avrupa havalimanlarında e-gate’lerden geçebilmesi için çalışma başlatıldı.
Starmer baskı altında ama kararlı
Başbakan Keir Starmer, zirve sonrası yaptığı açıklamada, Avrupa ile ilişkilerde “yeni bir başlangıç” mesajı verdi. Ancak kamuoyunda Brexit’e karşı durmamak için temkinli davranmaya devam ediyor. Starmer daha önce, İngiltere’nin ortak pazara dönmeyeceğini ve serbest dolaşıma kapalı olduğunu defalarca açıklamıştı.
Öte yandan kamuoyunda Starmer’a olan destek düşerken, Reform UK’nin yükselişi dikkat çekiyor. Bu durum, hükümetin Brüksel ile atacağı her adımı siyasi bir sınav haline getiriyor.
“Dışarıdan izlemeyeceğiz, şekillendireceğiz”
İngiltere Maliye Bakanı Rachel Reeves ise anlaşmayı “büyük bir adım” olarak niteledi. Reeves, “Dünyada her şey hızla değişiyor. Biz bu değişimi sadece izlemek yerine, ulusal çıkarlarımız doğrultusunda yönlendirmek zorundayız” dedi.
Reeves’e göre Avrupa, İngiltere’nin en büyük ticaret ortağı ve iki taraf arasındaki engeller artık hafifletilmeli: “İhracat yapmak, yetenekli insanları ülkemize çekmek, komşularımızla ticaret yapmak artık daha kolay olmalı.”
