Neredeyse iki yılı bulan savaşın enkazı altında kalan Gazze artık yalnızca İsrail saldırılarının hedefi değil. Güç boşluğunun derinleştiği kentte silahlı çeteler, yerel aşiret milisleri, Hamas kalıntıları ve organize suç grupları arasında yoğun çatışmalar yaşanıyor. Yardım konvoylarını hedef alan silahlı gruplar arasında çıkan bir çatışmanın ardından, geçtiğimiz hafta Khan Younis’teki Nasser Hastanesi’ne getirilen bir yaralı, beraberinde ağır silahlı militanları da hastaneye taşıdı. Olay, iç güvenliğin tamamen çöktüğü Gazze’nin geldiği son noktayı gözler önüne serdi.
Yardım konvoyları uğruna silahlı hesaplaşmalar
Olaylara tanıklık eden sağlık çalışanları ve bölge sakinlerinin aktardığına göre, çatışma un yüklü yardım konvoylarının yağmalanmasıyla başladı. Hastaneye getirilen yaralıyı takip eden silahlı adamlar sağlık personelini darp etti, cihazlara zarar verdi, hastane araçlarını yaktı. Ardından başka bir silahlı grup daha hastaneye baskın düzenleyince bina içinde otomatik silah sesleri yankılandı.
Bu esnada, Hamas’a bağlı içişleri bakanlığı güçleri duruma müdahale etmek üzere hastaneye gönderildi. Üç taraf arasında yaşanan çatışma, ancak tarafların geri çekilmesiyle sona erdi.
“Post-apokaliptik bir bilim kurgu filmine dönüştü”
Uluslararası yardım kuruluşlarında görevli bir yetkili durumu şöyle özetledi:
“Silahlı çeteler çatışıyor, İsrail vuruyor, Hamas hâlâ var. İnsanlar kilometrelerce yıkıntı arasında, açlıkla ve yoklukla mücadele ediyor. Burası artık bir bilim kurgu filmine benziyor.”
İsrail’in 2023 Ekim’inde Hamas’ın saldırısıyla başlayan karşı operasyonları, bugüne kadar 56 binden fazla Filistinlinin ölümüne ve 2,3 milyonluk nüfusun büyük bölümünün yerinden edilmesine yol açtı.
Aşiret milisleri, silahlı çeteler ve İsrail destekli güçler sahada
Savaşın başlamasından bu yana yalnızca Hamas değil; çeşitli militan gruplar, suç şebekeleri ve büyük aşiretler de sahaya indi. İsrail’in desteğini arkasına alan bazı aşiret milisleri, Hamas’a karşı bölgelerde kontrol sağlamaya çalışıyor. Örneğin güneydeki Mısır sınırına yakın bölgede etkili olan “Halk Güçleri” isimli yeni milis, bir dönem kaçakçılıkla suçlanan Yasser Abu Shabab tarafından yönetiliyor.
Öte yandan Hamas’ın askeri gücü zayıflasa da, bazı bakanlık teknokratları ve sivil görevliler gizli biçimde mahalle yönetimlerini sürdürüyor. Ekmek kuyruğu düzenlemekten yağmalamaya karşı halkı korumaya kadar birçok işlevi yürütmeye çalışan Hamas unsurları da sık sık İsrail saldırılarının hedefi oluyor.
Gazze’de yardımlar için ölümüne rekabet
Gazze’deki temel krizlerden biri de yardım dağıtımı. Şubat ayında sona eren ateşkes sonrası İsrail’in bölgeye giriş çıkışı kapatması nedeniyle yardımlar sınırlı geliyor. Bu durum, yardım konvoylarının en değerli ganimet haline gelmesine neden oldu.
Bir yardım yetkilisi, 25 kiloluk bir un çuvalının karaborsada 500 dolara kadar satıldığını söyledi. Yardım konvoyları yola çıktığında on binlerce aç insan yollara dökülüyor, çoğu zaman silahlı gruplar devreye giriyor, kaos kaçınılmaz hale geliyor.
İsrail güçleri yardım sırasındakilere ateş açtı
Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) verileri ve Filistin Sağlık Bakanlığı kayıtlarına göre, son haftalarda yardıma ulaşmaya çalışan 500’den fazla sivil, İsrail askerlerinin açtığı ateş sonucu hayatını kaybetti. İsrail ordusu ise bazı vakalara ilişkin soruşturma başlattığını açıkladı.
“Artık kim kime ateş ediyor belli değil”
İsrail gazetesi Haaretz’in geçtiğimiz hafta yayımladığı bir haberde, İsrail askerlerinin emirle sivillere ateş açtığı iddiaları yer aldı. Haberde bir subay, “Artık kim kime ateş ediyor biz bile anlayamıyoruz” sözleriyle Gazze’deki anarşiyi özetledi.
