ftrumpABD ile Avrupa Birliği arasında uzun süredir devam eden gümrük vergisi gerginliği, 1 Ağustos öncesinde yapılan son dakika anlaşmasıyla yumuşatıldı. ABD Başkanı Donald Trump ve Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen’in vardığı uzlaşma kapsamında, AB mallarına uygulanması planlanan yüzde 30’luk gümrük vergisi tehdidi yüzde 15’te sabitlendi. Anlaşma, hem transatlantik ticaret ilişkilerini hem de Avrupa’daki otomotiv sektörü başta olmak üzere birçok sektörü doğrudan ilgilendiriyor.
Gümrük vergisi %30 yerine %15 olarak belirlendi
Anlaşmanın en kritik maddesi, AB mallarına uygulanacak gümrük vergisinin yüzde 15’e çekilmesi oldu. Bu oran, Japonya ile kısa süre önce varılan oranla aynı seviyeye denk geliyor. Trump yönetimi daha önce yüzde 30’luk bir vergi tehdidinde bulunmuştu.
AB için özellikle otomotiv sektörü açısından büyük önem taşıyan bu karar, sektör çalışanlarını da yakından ilgilendiriyor. 13 milyon kişiye istihdam sağlayan Avrupa otomotiv sektörü için yüzde 15’lik vergi “yönetilebilir” olarak değerlendiriliyor.
Enerji ve savunma alımlarında dev taahhütler
Avrupa Birliği, enerji güvenliği kapsamında ABD’den 750 milyar dolarlık sıvılaştırılmış doğal gaz, petrol ve nükleer yakıt alımı yapmayı taahhüt etti. Bu alımlar üç yıla yayılacak şekilde planlandı.
Ayrıca, AB tarafından ABD’ye 600 milyar dolarlık ek yatırım yapılacağı açıklandı. Trump, bu süreçte NATO’nun savunma harcamalarını artıran AB ülkelerinin ABD’den yüz milyarlarca dolarlık askeri ekipman satın alacağını da vurguladı.
Muafiyetler ve sektörel korumalar
Von der Leyen, yüzde 15’lik verginin çoğu sektör için geçerli olacağını ancak bazı stratejik alanlar için istisnaların sağlandığını duyurdu. İlaç ve yarı iletkenler gibi sektörlerde özel koruma uygulanacak. Bu, özellikle İrlanda gibi ilaç ihracatına bağımlı ülkeler için önemli bir gelişme oldu.
Ayrıca, uçak parçaları, bazı kimyasallar, tarım ürünleri ve nadir hammaddeler gibi kritik ürünlerde karşılıklı gümrük muafiyetleri getirildi.
Çelik sektörüne yönelik mevcut yüzde 50’lik ek vergi ise tamamen kaldırılmasa da, bir kota sistemiyle yumuşatıldı. Belirli bir miktarın üzerindeki Avrupa çeliği ek vergiye tabi olacak.
Süreç nasıl ilerleyecek?
Anlaşma, öncelikle AB üye devletlerinin onayına sunulacak. Pazartesi sabahı Brüksel’de yapılacak toplantıda, Avrupa Komisyonu üye ülkelere detaylı bir bilgilendirme yapacak.
Ursula von der Leyen, varılan uzlaşmayı “çerçeve anlaşma” olarak tanımlayarak, detayların önümüzdeki haftalarda netleşeceğini söyledi. Özellikle Fransa ve Hollanda’nın, sırasıyla şarap ve bira gibi ürünler için özel muafiyet talep ettiği, bu başlıkların henüz sonuçlanmadığı aktarıldı.
