CIA Başkanı: İran’ın nükleer tesisleri yıllarca geriye gitti

ABD’nin İran’a yönelik hava saldırılarının yankıları sürerken, istihbarat raporları arasındaki çelişki dikkat çekiyor. CIA Başkanı John Ratcliffe, İran’ın nükleer programına ait ana tesislerin “tamamen yıkıldığını” belirtirken, sızdırılan bir Pentagon raporu saldırının etkisini yalnızca “birkaç aylık gecikme” olarak tanımlamıştı. Başkan Donald Trump ise bu raporu “yalan haber” olarak nitelendirdi.

Trump: Bu bir yıkımdı

Lahey’deki NATO Zirvesi’nde konuşan Trump, saldırıların etkisini “çok şiddetliydi, bu bir obliterasyondu” sözleriyle tanımladı. Ayrıca gelecek hafta İran ile yapılabilecek görüşmelerde, “nükleer hedeflerin sona erdirilmesine yönelik bir taahhüt” arayacağını ifade etti. İran tarafı ise böyle bir müzakereyi henüz doğrulamadı.

CIA: Yıllar sürecek bir hasar söz konusu

CIA Başkanı Ratcliffe, saldırılarda İran’ın Natanz, Fordo ve İsfahan’daki üç ana nükleer tesisinin ciddi şekilde tahrip edildiğini açıkladı. Ratcliffe, “Yeni elde ettiğimiz, geçmişte güvenilirliği kanıtlanmış bir kaynaktan gelen bilgilere göre bu tesislerin yeniden inşası yıllar alacak” dedi.

Ulusal İstihbarat Direktörü Tulsi Gabbard da bu değerlendirmeyi destekleyerek, “Eğer İran yeniden inşa etmek isterse, üç tesisi de baştan yapması gerekecek” ifadelerini kullandı.

Pentagon raporu sızdı, Trump öfkelendi

Salı günü ABD basınına sızan bir Pentagon raporu ise saldırının İran’ın nükleer faaliyetlerini sadece “birkaç ay geriye attığını” iddia etti. Trump bu değerlendirmeye sert tepki gösterdi ve sosyal medya hesabından, “Yalan haber medyası hiçbir bilgiye sahip olmadan gerçeği çarpıttı” diyerek tepki gösterdi. Savunma Bakanı Pete Hegseth’in Perşembe günü “çarpıtılamayacak gerçekleri” açıklayacağı bir basın toplantısı düzenleyeceğini duyurdu.

Uçuşlar ve çelişkili uydu görüntüleri

ABD’nin İran’a yönelik operasyonuna 125 askeri uçağın katıldığı bildirildi. Uydu görüntülerine göre Fordo ve İsfahan’daki giriş noktalarında çok sayıda büyük çukur oluştu. Ancak tesislerin derin yeraltı bölümlerinin etkilenip etkilenmediği belirsizliğini koruyor.

İsrail Atom Enerjisi Komisyonu tarafından hazırlanan bir rapor ise, Fordo’daki “kritik altyapının yok edildiğini” belirtti ve saldırıların “İran’ın nükleer silah geliştirme takvimini yıllarca geriye attığını” ifade etti.

İran cephesinde çelişkili açıklamalar

İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Esmail Baghaei, saldırılar sonrası Al Jazeera’ya yaptığı açıklamada, “Nükleer tesislerimiz ağır hasar aldı, bu kesin” dedi. Ancak detay paylaşmadı.

İran Meclis Başkanı’nın danışmanı Mehdi Mohammadi ise Fordo’daki tesisin “geri döndürülemez bir zarar görmediğini” savundu. İran yönetimi, programlarının barışçıl olduğunu vurgulamayı sürdürüyor.

Uluslararası kurumlar da devrede

Birleşmiş Milletler’in nükleer denetim organı IAEA’nın başkanı Rafael Grossi, İran’ın saldırı öncesinde yüksek düzeyde zenginleştirilmiş uranyumu başka yerlere taşımış olabileceğini belirtti. Bu ihtimal, hasarın boyutunu değerlendirmenin daha da zorlaşmasına neden oluyor.

ABD’li yetkililer, farklı istihbarat kurumlarının birbirinden farklı raporlar sunmasının, görev alanlarının çeşitliliğinden kaynaklandığını ifade etti.