İsrail-Dürzi-Suriye hattında tansiyon yükseldi

Suriye’nin güneyinde Dürzi topluluğunun yoğun olarak yaşadığı Sweida kentinde başlayan çatışmalar, rejim güçlerinin müdahalesi ve İsrail’in hava saldırılarıyla bölgesel krize dönüştü. Salı günü ilan edilen ateşkesin bozulmasının ardından, Çarşamba günü yeniden ateşkes kararı alındı. Ancak İsrail, Şam’ın kalbine hava saldırıları düzenlemeye devam etti. İçişleri Bakanlığı ve Dürzi dini liderlerinin duyurduğu yeni anlaşmanın sahada ne kadar karşılık bulacağı belirsizliğini koruyor.

İsrail’den Şam’a “nadir” hava saldırıları

İsrail, Dürzi sivillerin korunması ve İslamcı militanların sınırdan uzak tutulması gerekçesiyle Suriye’ye yönelik hava saldırıları düzenledi. Şam’daki Savunma Bakanlığı binası ve Cumhurbaşkanlığı Sarayı çevresini hedef alan saldırılarda üç kişi hayatını kaybetti, 34 kişi yaralandı. İsrail Savunma Bakanı İsrael Katz, sosyal medya hesabından “Acı darbeler başladı” açıklaması yaptı ve rejim geri çekilmezse saldırıların artacağını duyurdu.

Sweida’da iç çatışmalar ve Dürzi isyanı

Çatışmaların başlangıcı, yerel Sünni Bedevi gruplarla Dürzi milisler arasında yaşanan adam kaçırma ve saldırılara dayanıyor. Rejim güçlerinin müdahalesi kısa sürede Dürzi milislerle sıcak çatışmalara dönüştü. Sweida’daki rejim birliklerinin şehirden çekildiği bildirildi ancak bu durumun kalıcı olup olmayacağı henüz net değil. İçişleri Bakanlığı’nın çağrısıyla yeni bir ateşkes ilan edilse de, birçok Dürzi lideri bu kararı desteklemiyor.

Suriye yönetimi: Dürziler Suriye’nin ayrılmaz parçası

Devlet Başkanı Ahmed el-Şaraa, devlet televizyonuna yaptığı açıklamada Dürzilerin haklarını savunacaklarını ve İsrail’in ülkeyi bölme çabalarına izin vermeyeceklerini belirtti. “Bu toprakta hepimiz ortağız. Dürzi halkına yönelik her türlü iç ve dış ayrımcılığı reddediyoruz” diyen el-Şaraa, Sweida’da güvenliğin sağlanması için yerel liderlere görev verildiğini açıkladı.

Sivil ölümleri

İngiltere merkezli Suriye İnsan Hakları Gözlemevi’ne göre, sadece Pazartesi gününden bu yana çatışmalarda 300’den fazla kişi hayatını kaybetti. Ölenler arasında çocuklar, kadınlar ve onlarca asker de bulunuyor. Bazı Dürzi sivillerin saha infazlarıyla öldürüldüğü, evlerin yakıldığı ve yağmalandığı bildirildi. Sosyal medyada paylaşılan görüntülerde, rejim yanlısı grupların Dürzi sembollerine hakaret ettiği, bazı Dürzi din adamlarının zorla aşağılandığı görüldü.

İsrail sınırındaki Dürzilerden protesto

İsrail’in Golan Tepeleri’nde yaşayan Dürzi topluluğu da Suriye’deki gelişmelere tepki gösterdi. Sınıra yakın bölgelerde toplanan gruplar, Sweida’daki akrabalarının güvenliği için protestolar düzenledi. Dürzilerin İsrail’de orduya hizmet eden sadık bir azınlık olarak görülmesi, Tel Aviv yönetiminin bu gelişmelere doğrudan müdahil olmasına zemin hazırladı.

ABD’den “endişeliyiz” açıklaması

ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, İsrail ile Suriye arasında yaşanan gerilimin yanlış anlamalardan kaynaklandığını savunarak her iki tarafla iletişim hâlinde olduklarını ve gerilimi düşürmek için çaba sarf ettiklerini belirtti.