Türk Ermeni Patrikhanesi’nin Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan’a karşı hasmane tutumu ve Azerbaycan’ın büyük ressam İvan Ayvazovski’nin Hankendi’de anıtını yıkması yanlış kararlardır.
Türk Ermenileri Patriği Sahak Maşalyan’ın bir tek Türkçesine hayranım, çok güzel konuşuyor ama ruhani yönü beni ilgilendirmemekle birlikte siyasi tutumu çok ilgilendiriyor ve Maşalyan’ı hiç beğenmiyorum.
Uzun zamandır yazmak istedim ama Washington’da Barış Antlaşması sonrası Kumkapı Patrikhanesi’nin süre gelen hoşnutsuzluğu hissediliyor ve yazmaya karar verdim.
Ermenistan Başbakanı 1870’lerden beri süregelen Türk – Ermeni sorununu aşmak için ölümü göze alıp barış için hayatını riske atıyor, Rusya-İran ve Diaspora Ermenilerinin elinde oyuncak olmuş Dünya Ermenileri Ruhani Lideri Katolikos Karekin II Başbakan Paşinyan’a karşı yapmadığı kötülük entrika kalmıyor ve Türk Ermenileri Patriği Maşalyan doğrudan, sözde barış güvercini Agos Gazetesi dolaylı yoldan Karekin II’yi destekliyor.
Sebebi Nikol Pasinyan’ın Türkler ile barış istemesi.
Patrik Maşalyan Ermenistan Başbakanı Nikol Pasinyan’ın Türkiye’ye ziyaretini bile bile Amerika’daki Diaspora Ermenilerine gidiyor ve emri ile Kumkapı’ya patrikhaneye gelen başbakanı hiç bir ruhaniye karşılaştırmıyor ve bu terbiyesizliği Agos üçüncü bir gözden güya çok bağımsız bir gazete gibi veriyor.
Ne diyeyim?
Türk Ermenilerine de sitemliyim, diyemediler mi, “sen kimsin de başbakana her türlü hakaretleri eden, kilise ayinlerinde küçük duruma düşüren ve kiliseyi gırtlağına kadar siyasete sokan Karekin II’nin terbiyesizliğini bizim kiliseyi alet ediyorsun” demediler, diyemediler.
Sözde Ermeni aydınları da aynı, Barış konusunda sesleri ne yazık ki gür çıkmıyor.
Türkler ile, Türkiye Cumhuriyeti ve Azerbaycan ile barışı istemeyen Ermenilerin Ermenistan Cumhuriyeti ve Ermenistan’da yaşayan dünyanın en fakir Ermenileri olan Ermeni halkının iyiliğini istememelerine gerçekten şaşırıyorum!
On binlerce Ermenistan Ermenisi İstanbul’da çalışıyor ve yaşıyor ve hiçbir Türk çoğu kaçak çalışan bu insanları dışlamıyor çünkü bu insanlar temiz, ahlaklı, çalışkan ve tek dertleri ekmek parası kazanmak ve bunun millet olarak farkındayız.
Gürcistan üzerinden Türkiye’ye çalışmak için gelen bu insanlar doğrudan Ermenistan’dan Türkiye’ye gelse ve Gürcistan üzerinden yapılan ticaret doğrudan yapılsa bundan kilisenin ne gibi zararı olur?
Türk firmaları Ermenistan’a Gürcistan’a olduğu gibi yatırım yapsa bundan en çok Ermeniler fayda sağlamaz mı?
Azerbaycan petrolü Kafkasya’nın bu en fakir ülkesinin enerji sorununu çözer ve bundan Kilise neden rahatsızlık duyar?
8 Ağustos 2025 tarihinde Beyaz Saray’da Barış Antlaşması’nın imzalandığı masada Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in Trump’a Nobel Barış Ödülü yakıştırmasına sadece gülüyorum.
O masada Nobel Barış Ödülünü hak edecek tek lider Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan’dı çünkü Rusya, İran, Diaspora Ermenileri, Ermenistan Patrikhanesi ve diğer Ermeni patrikhanelerini, Ermenistan muhalefetini karşısına alarak sadece Azerbaycan ile barış antlaşması imzalamadı, Türkiye Cumhuriyeti ile de 1870’lerden beri var olan Türk – Ermeni Sorununun da barışa giden yolu tamamen açtı.
Nikol Paşinyan’ı her alanda desteklemek gerekir ve Türkiye Cumhuriyeti’nin tutumu güven veriyor ve doğru bir yolda olduğunu memnuniyetle takip ediyorum.
Türkiye’nin ilk olarak vakit kaybetmeden 1993’ten beri kapalı olan Alican/Margara sınır kapısını açması ve Ermenistan ile diplomatik ilişkilerini yeniden tesis etmesini diliyorum.
Azerbaycan’ın İvan Ayvazovski’nin 1990’ların başından beri Ermeni işgalinden kurtardığı Karabağ’ın idari merkezi Hankendi kentinde bulunan anıtını yıkması yanlış bir icraattır.
İvan Ayvazovski’nin gerçek adı Hovhannes Ayvazyan, Ermeni kökenli dünya çapında bir Rus deniz ressamıydı.
Belli ki Hankendi’de Azerbaycan’ın Ayvazovski anıtının yıkmasının nedeni ressamın Ermeni kökeni olması kadar Rusya ile Azerbaycan’ın ilişkilerinin dibe vuruşudur.
Ayvazovski’yi sadece Ruslar veya Ermeniler değil, hepimiz seviyoruz çünkü o harika bir sanatçı ve herkes her şey olur ama sanatçı olamaz.
Sanatçıların kökenleri değil eserleri önemlidir.
Azerbaycan’ın Karabağ’da Ermeni işgali altındaki topraklarını kurtarmasını hep destekledim, hep Azerbaycan’ın yanında oldum fakat İvan Ayvazovski’nin anıtının yıkılmasını kınıyorum.
Neden yıkıyorsun, anıtın kaidesindeki Ermenice yazıyı Azerbaycan Türkçesi ve İngilizce ile değiştir, anıt kalsın.
Ermenilere Karabağ’da Ruslar tarafından 1967’de yaptırtılan, Ermenilerin Tatik ve Papik (Dede ve Nine) adını verdikleri veya Küçük ve Büyük Ağrı (Sis ve Masis) olarak yorumladıkları bu muhteşem esere umarım dokunmazlar.
Azerbaycan yönetiminin İvan Ayvazovski’nin anıtına dokunmaması gerekiyordu ve Ermenistan ile yumuşayan ilişkileri gererek Ermenileri, özelikle barışa karşı çıkan Ermeni muhalefetini Rusların yanına itebilir, buda başarısız bir diplomatik hamleleri olarak tarihe geçebilir.
Metin Yılmaz – NationalTurk
