Gazze’de iki yılı aşkın süredir devam eden savaşta ilk kez umut verici bir diplomatik hareketlilik yaşanıyor. İsrail ve Hamas heyetleri, Mısır’ın Şarm El Şeyh kentinde dolaylı görüşmeler için bir araya geliyor. Görüşmeler öncesinde İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, “rehine anlaşmasının bu hafta içinde açıklanabileceğini” söyleyerek dikkatleri sürece çevirdi. Bu gelişme, savaşın başlamasına yol açan 7 Ekim saldırılarının ikinci yıldönümüne denk geldi.
Taraflar Mısır’da buluşuyor
Netanyahu’nun ofisinden yapılan açıklamada, üst düzey müzakereci Ron Dermer başkanlığındaki İsrail heyetinin pazartesi günü Mısır’a hareket edeceği bildirildi. Mısır Dışişleri Bakanlığı, Hamas heyetinin ülkeye ulaştığını ve görüşmelere ABD özel temsilcisi Steve Witkoff’un da katılacağını duyurdu.
Kahire yönetimi, gündemin “İsrail’in elindeki Filistinli tutuklularla, Hamas’ın elindeki İsrailli rehinelerin takası” olduğunu açıkladı. Bölgesel bir diplomatik kaynak, “Atmosfer temkinli ama umutlu” değerlendirmesinde bulundu.
Trump ve Rubio’dan baskı mesajı
ABD Başkanı Donald Trump, Hamas’ın Amerikan barış planının bazı unsurlarını kabul etmesini “önemli bir adım” olarak nitelendirdi. Plana göre Hamas, elindeki 48 rehineyi — yaklaşık 20’sinin hayatta olduğu düşünülüyor — üç gün içinde serbest bırakacak, ardından silahsızlanarak yönetimi devredecek.
ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, ABC kanalına yaptığı açıklamada, “Rehinelerin tamamının serbest kalmasına hiç bu kadar yaklaşmamıştık” dedi. Rubio, planın ilk aşamasında rehinelerin bırakılacağını, ikinci aşamada ise İsrail ordusunun Gazze’nin belirli hatlarına çekileceğini belirtti.
CBS’e konuşan Rubio, “Rehinelerin güvenli tahliyesi için bombardımanın durması gerekiyor” ifadelerini kullandı.
Washington’dan kararlı mesajlar
Trump, CNN sunucusu Jake Tapper’a gönderdiği mesajda, “Eğer Hamas yönetimde kalmaya kalkarsa Gazze’de tam bir yok oluş olur” ifadelerini kullandı. Netanyahu’nun “bombardımanın son bulması ve Gazze’de barışın sağlanması” konusunda mutabık olduğunu belirten Trump, “diğer konularda da yakında uzlaşma sağlanacak” dedi.
İsrail hükümet sözcüsü Şosh Badrosian, Netanyahu’nun Trump’la “düzenli temas halinde” olduğunu ve görüşmelerin “en fazla birkaç gün süreceğini” söyledi. İsrail Dışişleri Bakanı Gideon Sa’ar ise, “Ocak ayındaki ateşkes anlaşmasından bu yana rehineler konusunda en yakın noktadayız” açıklamasını yaptı.
Rehine ailelerinden çağrı: “Bu fırsat kaçmasın”
Netanyahu’nun Kudüs’teki konutu önünde toplanan rehine yakınları, anlaşma umutlarının boşa çıkmaması için çağrıda bulundu. Guy Ilouz’un babası Michel Ilouz, “Bu tarihi fırsat bir kez daha heba edilmemeli” dedi.
Hafta sonu Avrupa’nın pek çok kentinde yüzbinlerce kişi Filistin halkına destek için sokaklara çıktı. Sekiz Müslüman çoğunluklu ülkenin dışişleri bakanları da ortak bir bildiriyle ateşkes çabalarını memnuniyetle karşıladıklarını açıkladı. Bildiride, Gazze ile Batı Şeria’nın yeniden birleşmesi ve “İsrail’in tam çekilmesiyle sonuçlanacak” bir siyasi çözüm çağrısı yapıldı.
Gazze’de çatışmalar sürüyor
Trump’ın “bombardımanı durdurun” çağrısına rağmen, Gazze genelinde patlamalar ve hava saldırıları sürdü. İsrail ordusu, “bazı operasyonların durdurulduğunu” söylerken, Genelkurmay Başkanı Orgeneral Eyal Zamir, “Siyasi süreç sonuç vermezse yeniden savaşmaya hazırız” dedi.
Gazze Şifa Hastanesi, pazar günü düzenlenen saldırılarda sekiz kişinin öldüğünü açıkladı. Güneydeki Refah kentinde bir yardım dağıtım noktasında ise dört kişi vurularak hayatını kaybetti. İsrail ordusu bu olayla ilgisinin olmadığını belirtti.
Sınır Tanımayan Doktorlar örgütü, geçtiğimiz hafta bir saldırıda yaralanan meslektaşları Abed El Hameed Qaradaya’nın yaşamını yitirdiğini, aynı saldırıda bir başka sağlık çalışanının da öldüğünü duyurdu.
Gazze Sağlık Bakanlığı, savaşın başlangıcından bu yana 67 bin 139 kişinin öldüğünü, 170 bine yakın kişinin yaralandığını bildirdi. Bakanlık, ölenlerin yaklaşık yarısının kadın ve çocuklardan oluştuğunu açıkladı.
“Bir yandan umut, bir yandan hayatta kalma mücadelesi”
İsrail ordusu, kuzeydeki bölgelerde Hamas yapılanmalarının tamamen ortadan kalkmadığını belirterek sivillerin evlerine dönmemesi gerektiği uyarısını yineledi. Gazze kentinde çadırda yaşayan Filistinli baba Mahmud Haşim, umudun azaldığını söyledi:
“Bir uçak saldırısıyla mı öleceğiz, yoksa açlıktan mı, kimse bilmiyor. Her gün sınırda bir belirsizlikle yaşıyoruz.”
