Schengen’de pasaport dönemi bitiyor

Avrupa Birliği (AB), sınır güvenliğinde dijitalleşme adımlarını hızlandırıyor. Schengen bölgesine giriş yapan AB vatandaşı olmayan kişilerin kimlik bilgileri artık biyometrik veriler üzerinden doğrulanacak.

12 Ekim 2025’te yürürlüğe girecek olan Elektronik Giriş-Çıkış Sistemi (EES) ile, pasaport damgalama uygulaması kademeli olarak kaldırılacak. Sistem tam kapasiteye ulaştığında, 9 Nisan 2026 itibarıyla pasaportlara damga vurulmayacak.

EES nedir?

Elektronik Giriş-Çıkış Sistemi (EES), Schengen bölgesine giriş yapan AB vatandaşı olmayan kişilerin biyometrik verilerini dijital olarak kaydedecek.

Sistem;

• Parmak izi ve yüz fotoğrafı,
• Pasaport bilgileri (ad, soyad, doğum tarihi),
• Giriş-çıkış tarihleri ve lokasyon bilgileri,
• Reddedilen giriş kayıtları

gibi verileri toplayarak seyahat hareketlerini otomatik olarak izleyecek.

EES, AB ülkeleriyle birlikte İsviçre, Norveç ve İzlanda’yı da kapsayacak. Güney Kıbrıs ve İrlanda ise sistemin dışında kalacak.

Sistem nasıl işleyecek?

Yeni uygulamada, Schengen sınır kapılarına dijital kayıt kioskları yerleştirilecek.

Ziyaretçilerin parmak izi ve yüz tanıma verileri burada alınacak, pasaport bilgileri sisteme kaydedilecek.

Bir sonraki seyahatlerde bu veriler sistemdeki bilgilerle otomatik olarak eşleşecek.

Uygulama sadece vize sahiplerini değil, ABD, Kanada, Avustralya ve İngiltere vatandaşları gibi vizeden muaf kısa süreli ziyaretçileri de kapsayacak.

Aşamalı geçiş planı

Yoğunluk yaşanmaması için sistem aşamalı olarak devreye alınacak.

AB Komisyonu, 12 Ekim’den itibaren her ülkenin en az bir sınır noktasında sistemi başlatmasını zorunlu tuttu.

Planlamaya göre:

• 30 gün içinde yolcuların %10’u,
• 90 gün içinde %35’i,
• 150 gün içinde %50’si,
• 180 gün sonunda (9 Nisan 2026) itibarıyla tüm yolcular sisteme dahil olacak.
• Sistem hava, kara ve deniz sınırlarında kademeli olarak yaygınlaştırılacak.

Pasaport damgalama sona eriyor

Yeni sistem, pasaport damgalama dönemine de son verecek. Geçiş süreci boyunca pasaportlara damga vurulmaya devam edecek, ancak altı ay sonra damgalama tamamen kaldırılacak. Böylece seyahat süresi, giriş ve çıkış tarihleri otomatik olarak sistemde izlenecek. Ziyaretçilerin bilgileri üç yıl boyunca saklanacak; bu süre içinde yapılan yeni seyahatlerde kayıtlar otomatik güncellenecek. Üç yıl boyunca AB’ye seyahat edilmemesi durumunda ise yeniden kayıt gerekecek.

Amaç: Yasa dışı kalışların önüne geçmek

Avrupa Birliği yetkilileri, EES’in temel amacının yasa dışı sınır geçişlerini ve izin süresini aşan kalışları azaltmak olduğunu belirtiyor. Schengen kurallarına göre AB vatandaşı olmayan kişiler, her 180 gün içinde yalnızca 90 gün kalabiliyor. Yeni sistem, bu sürelerin otomatik olarak takip edilmesini sağlayacak.

Veri gizliliği koruma altında

AB, sistemde toplanacak verilerin güvenli sunucularda saklanacağını ve kişisel verilerin korunmasına yönelik sıkı gizlilik önlemlerinin uygulanacağını açıkladı.

Yetkililer, sistemin hem seyahat güvenliğini artıracağını hem de sınır geçişlerinde bürokrasiyi azaltacağını vurguluyor.