İngiltere’nin Avrupa Birliği’nden ayrılmasına neden olan referandumun üzerinden on yıl geçti. Aradan geçen sürede hem Britanya’da hem de kıtada dengeler değişti. Yeni yapılan bir anket, Avrupa’nın büyük ülkelerinde İngiltere’ye yeniden “hoş geldin” denilebileceğini gösteriyor. Ama bu kez aynı şartlarla değil.
AB’den dönüşe onay
YouGov’un altı ülkede gerçekleştirdiği anket, Fransa, Almanya, İtalya ve İspanya’da halkın çoğunluğunun İngiltere’nin AB’ye yeniden katılmasını desteklediğini ortaya koydu. Destek oranı Almanya’da yüzde 63’e kadar çıkarken, İtalya’da yüzde 51 seviyesinde kaldı.
Ancak İngiltere’nin birliğe dönerken yeniden euro kullanmama ya da Schengen dışında kalma gibi eski ayrıcalıklarını koruması sorulduğunda tablo değişti. Her dört ülkede de halkın çoğunluğu bu duruma sıcak bakmadı. Çoğunluk, İngiltere’nin tam üyelik koşullarına uyum sağlaması gerektiğini düşünüyor.
İngiltere’de de durum karışık
Anketin İngiltere ayağı da halkın bu konuda kafasının karışık olduğunu gösteriyor. Katılımcıların yüzde 54’ü, ülkenin AB’ye dönmesini istiyor. Ancak bu dönüşün eski ayrıcalıkların kaybedilmesi anlamına geldiği söylendiğinde destek oranı yüzde 36’ya geriliyor. Aynı koşullarla dönüşe karşı çıkanların oranı ise yüzde 45.
AB yanlısı partilerin ve kalma oyu veren seçmenlerin çoğu hâlâ dönüşe sıcak bakıyor ama onlar arasında da destek düşüyor. Örneğin Liberal Demokratların yüzde 49’u, ayrıcalıklar olmadan da dönüşe “evet” derken, bu oran normalde yüzde 80’leri buluyordu.
Danimarka farklı düşünüyor
Anketteki dikkat çeken ülkelerden biri Danimarka oldu. Ülke halkının yüzde 72’si İngiltere’nin Birliğe dönmesini destekliyor. Dahası, yüzde 43’ü İngiltere’nin opt-out’larla yani eski ayrıcalıklarıyla birlikte geri dönmesinin de sorun olmayacağını düşünüyor.
Danimarka’nın kendisinin de AB içinde bazı ayrıcalıklara sahip bir ülke olması, bu yaklaşımın sebebi olarak gösteriliyor.
İskoçya için kapılar daha açık
Anket sadece İngiltere değil, İskoçya konusunda da çarpıcı veriler içeriyor. Almanya, Fransa, İtalya, İspanya ve Danimarka’da halkın büyük bölümü, bağımsız bir İskoçya’nın AB’ye katılmasına destek veriyor. Destek oranları yüzde 63 ile 75 arasında değişiyor.
Geri dönüş masada değil ama kamuoyu baskısı büyüyor
Bugün için İngiltere’nin AB’ye yeniden girmesi hükümetin gündeminde değil. Ancak kamuoyundaki bu eğilim, önümüzdeki yıllarda yeni tartışmaların fitilini ateşleyebilir. Avrupa, İngiltere’yi yeniden kabul etmeye hazır ama bu kez ‘özel statü’ devri kapanmış gibi görünüyor.
