Güney Kore’de neler oluyor?

Güney Kore’de Başkan Yoon Suk Yeol, salı gecesi yaptığı ani bir açıklamayla ülke genelinde sıkıyönetim ilan ederek ülkeyi şaşkına çevirdi. “Devlet karşıtı güçler” ve Kuzey Kore tehdidini gerekçe gösteren Yoon, ordunun geçici olarak yönetimi devralacağını duyurdu. Ancak, kısa süre içinde bu kararın dış tehditlerden çok Yoon’un kendi siyasi sorunları nedeniyle alındığı ortaya çıktı.

Güney Kore’de sıkıyönetim ne anlama geliyor?

Sıkıyönetim, acil durumlarda askeri otoritelerin sivil yönetimin yerine geçmesi anlamına geliyor. Güney Kore’de sıkıyönetim en son 1979 yılında, askeri diktatör Park Chung-hee’nin suikaste uğraması sonrası ilan edilmişti. 1987’de parlamenter demokrasiye geçişle birlikte bu tür müdahalelere son verilmişti.

Başkan Yoon’un salı gecesi yaptığı açıklamada, “Ülkemizi kaosa sürükleyen devlet karşıtı güçleri ezmek için bu kararı almak zorunda kaldım” ifadeleri dikkat çekti. Ancak bu karar, hem iktidar partisinden hem de muhalefetten sert tepkiler aldı.

Halk ve parlamento ayaklandı

Yoon’un sıkıyönetim ilan etmesinin ardından ordu, başkent Seul’deki Ulusal Meclis binasını kuşattı. Parlamento ve siyasi grupların faaliyetleri yasaklanırken, basına da sıkı denetim getirildiği açıklandı. Ancak, medya organları yayınlarına kesintisiz devam etti.

Muhalefet lideri Lee Jae-myung, vatandaşlara ve milletvekillerine parlamentoya gitme çağrısı yaptı. “Tanklar ve silahlı askerler ülkeyi yönetecek. Vatandaşlar, lütfen Ulusal Meclis’e gelin!” ifadelerini kullanan Lee’nin çağrısı karşılık buldu. Binlerce protestocu, “Sıkıyönetime hayır!” ve “Diktatörlüğe son!” sloganlarıyla parlamento önünde toplandı.

Sıkıyönetim kararı iptal edildi

Güney Kore Ulusal Meclisi’nde toplanan 300 milletvekilinden 190’ı, sıkıyönetim kararını geçersiz kılmak için oy kullandı. Çarşamba günü erken saatlerde yapılan oylamada karar iptal edildi. Yoon, parlamentonun kararını kabul ederek sıkıyönetim ilanını geri çekti.

Başkan Yoon neden böyle bir karar aldı?

Başkan Yoon, 2022’de göreve geldiğinden bu yana sert tutumuyla tanınıyor. Ancak, nisan ayında yapılan genel seçimlerde muhalefetin büyük zafer kazanmasıyla hükümeti zayıfladı. Yoon’un birçok politikası engellenirken, kendisi de düşük onay oranları ve yolsuzluk iddialarıyla karşı karşıya kaldı. Eşiyle ilgili bir hediye skandalı ve hükümet yetkililerinin soruşturmaları engellediği iddiaları, Yoon üzerindeki baskıyı artırdı.

Muhalefet, bu hafta hükümetin önemli bir bütçe tasarısını kesmeyi ve bazı kabine üyelerini görevden almayı gündeme getirdi. Yoon’un sıkıyönetim ilanının, bu siyasi baskılara karşı bir hamle olduğu düşünülüyor.

Yoon’un geleceği tehlikede

Muhalefet Demokrat Parti, Başkan Yoon’un görevden alınması için harekete geçti. İmpeachment (azil) sürecinin başlaması için parlamentonun üçte iki çoğunluğunun desteği gerekiyor. Eğer bu gerçekleşirse, karar Güney Kore Anayasa Mahkemesi’ne sunulacak. Mahkeme, Yoon’un görevden alınmasına karar verirse, Güney Kore bir kez daha başkansız kalabilir.

Uzmanlar ne diyor?

Uzmanlar, Yoon’un sıkıyönetim ilanını “hukuki sınırların ötesinde ve siyasi bir hata” olarak değerlendiriyor. Ewha Üniversitesi’nden Leif-Eric Easley, “Bu karar, Güney Kore’nin demokrasisine zarar vermiş ve uluslararası itibarı riske atmıştır” yorumunda bulundu.

Turizm Tatil Seyahat öneriyor: Güney Kore’de Gece Hayatı