ABD Başkanı Donald Trump, Beyaz Saray’dan yaptığı açıklamada İngiltere ile bir ticaret anlaşmasına varıldığını duyurdu. “Tarihi ve dostane ilişkilerimiz dolayısıyla ilk duyuruyu İngiltere ile yapıyor olmaktan gurur duyuyorum” diyen Trump, anlaşmanın “kapsamlı ve kalıcı” olacağını öne sürdü.
Ancak anlaşmanın detayları konusunda ciddi bir belirsizlik söz konusu. Wall Street Journal, metni henüz tamamlanmamış olan bu uzlaşıyı “çerçeve anlaşma” olarak tanımlarken, JPMorgan ve birçok ekonomi uzmanı bunun sadece sınırlı bir uzlaşı olduğunu belirtti.
Tarifelerde kısmi indirim, pazarlıklar sürecek
İngiltere Başbakanı Keir Starmer ile Trump arasında Çarşamba gecesi onaylanan anlaşma kapsamında:
İngiliz otomobillerine uygulanan %27,5’lik tarife %10’a düşürülecek.
İngiltere menşeli çelik ve alüminyum üzerindeki tarifeler kaldırılacak.
İngiltere, ABD’den gelen sığır eti ve etanol ithalatına yönelik bazı engelleri azaltacak.
İngiltere tarafı ayrıca, dijital hizmet vergisi gibi Amerikan teknoloji devlerini etkileyen uygulamalarda geri adım sinyali verdi.
Brexit sonrası “ilk büyük” değil, “zararı azaltan” bir anlaşma
İngiltere’nin AB’den ayrılmasının ardından hedeflediği ABD ile serbest ticaret anlaşması beklentileri henüz karşılık bulmadı. Londra yönetimi, Trump’ın geçen ay açıkladığı küresel tarifeler sonrası bir “zarar sınırlama” yoluna gitti. İngiltere, ABD’nin otomotiv, gıda ve metal sektörlerine yönelik ek vergilerine karşılık vermemişti.
King’s College London’dan Ekonomi Profesörü Jonathan Portes, anlaşmayı “ekonomik kazançtan çok politik bir jest” olarak değerlendirdi.
Trump: Pazarları umursamıyoruz, onlar bizimkini istiyor
Trump, geçen ay başlattığı ve “Kurtuluş Günü” olarak ilan ettiği tarifeler dalgası sonrası yaptığı ilk anlaşmanın İngiltere ile olması nedeniyle memnuniyetini dile getirdi. Truth Social platformunda, “Diğer ülkeler sırada” diyerek çok sayıda anlaşmanın hazırlık aşamasında olduğunu söyledi.
Ancak aynı Trump, bu hafta başında Kanada Başbakanı ile görüşmesinde, “Herkes bize ‘Ne zaman anlaşmalar imzalanacak?’ diyor. Biz istemiyoruz. Onlar bizim pazarımıza ulaşmak istiyor, biz onlarınkini istemiyoruz.” ifadeleriyle çelişkili bir duruş sergiledi.
İngiltere AB ile yeni sürece hazırlanıyor
İngiltere, 19 Mayıs’ta Avrupa Birliği ile yapılacak ticaret zirvesi öncesinde ABD ile bir uzlaşma açıklayarak pozisyonunu güçlendirmeyi hedefliyor. Aynı hafta içinde Hindistan ile bir serbest ticaret anlaşması duyurulmuş ve bunun İngiliz ekonomisine 6,3 milyar dolarlık katkı sağlayacağı belirtilmişti.
Yıllık 417 milyar dolarlık toplam ticaret hacmiyle ABD, İngiltere’nin en büyük ülke bazlı ticaret ortağı konumunda. Ancak hâlâ AB, İngiltere’nin toplamda en büyük ticaret partneri olma özelliğini sürdürüyor.
Piyasa temkinli, faiz indirimi geldi
Trump’ın sosyal medya duyurusuyla yükselen piyasalar, anlaşmanın “sınırlı kapsamlı” olduğunun anlaşılmasıyla kazançlarını geri verdi. İngiltere Merkez Bankası aynı gün politika faizini %4,5’ten %4,25’e indirerek bu gelişmelerin ekonomik yansımasına dolaylı yanıt vermiş oldu.
ABD Merkez Bankası Başkanı Jerome Powell ise tarifelerin ekonomik belirsizliği artırdığını söyledi: “Şu ana kadar açıklanan tarife artışları beklentilerin çok üzerinde.”